Page 33 - biologia 7
P. 33

Skutki promieniowania UV

         Ważnym aspektem właściwej pielęgnacji skóry jest także jej ochrona przed nadmierną ekspozycją, czyli wystawieniem
         na działanie promieniowania UV, które jest częścią promieniowania słonecznego. Niewielkie ilości promieniowania UV
         są korzystne dla organizmu człowieka, ponieważ umożliwiają wytwarzanie witaminy D, a także mają pozytywny wpływ na
         jego stan psychiczny. Jednak dłuższe wystawianie skóry na działanie promieniowania, np. podczas opalania, może mieć
         poważne konsekwencje zdrowotne. Konieczne jest stosowanie preparatów ochronnych, gdyż występująca w skórze melani-
         na chroni tylko przez pewien czas. Przede wszystkim należy zachować umiar w korzystaniu ze słońca.


            Co się dzieje, gdy skóra nie ma dodatkowej ochrony przed promieniowaniem UV?      Jak działa krem z fi ltrem?
            Promieniowanie            witamina D,                                              Filtry przeciwsłoneczne
            określane jako UVB          oparzenia                                                 rozpraszają i odbijają
            dociera do naskórka i skóry         UVB                           UVB             promieniowanie UV, mogą
            właściwej. Odpowiada                                                                   także je pochłaniać.
            m.in. za rozszerzanie naczyń                 UVA                                         Ich zastosowanie
            krwionośnych i oparzenia.                                 UVA                     wydłuża czas bezpiecznej
            Pierwszym objawem                                                                      ekspozycji skóry na
            nadmiernej ekspozycji                                                                  promieniowanie UV.
                                                          opalenizna,
            skóry na to                                    przebarwienia,
            promieniowanie                                 zmarszczki,
            jest pojawienie się                            wiotczenie
            zaczerwienienia                               skóry,
            (rumienia).                                     przedwczesne
                                                          starzenie,
                                                            zmiany
                                                          w materiale
                                                          genetycznym
                                                          mogą prowadzić
                                                          do groźnych
                                                          nowotworów
                                                          skóry!
                                                                                  Nadmierne
                                        Promieniowanie określane jako UVA
                                        może docierać aż do warstwy podskórnej.   promieniowanie UV
                                        Powoduje uszkodzenia skóry, które prowadzą   może prowadzić
                                        m.in. do powstania zmarszczek i przebarwień.  także do uszkodzenia
                                                                                  oczu, dlatego ważne
            Indeks UV. Intensywność promieniowania UV jest zmienna. Zależy m.in. od pory roku   jest korzystanie
            i pory dnia, a także od warunków atmosferycznych i położenia geografi cznego miejs-  z okularów przeciwsłonecznych.
            ca, w którym jest określana. Opisuje się ją jako indeks UV i wyraża w umownych war-
            tościach. Wartość indeksu UV jest określana w trakcie pomiarów meteorologicznych.   Rodzaj odpowiedniego dla danej skóry
            Informacje na ten temat można znaleźć w serwisach pogodowych, np. na stronach   fi ltra ochronnego zależy od jej koloru
            internetowych.                                                         (fototypu). Kosmetyki z fi ltrami UV są
                                                                                   oznaczane skrótem SPF od angielskich
                                                                                   słów sun protector factor (czyt. san
               Wartość
              indeksu UV  Bezpieczne zachowania                                    protekszyn fekte; współczynnik ochrony
                 11+     •     w ciągu całego dnia unikać słońca, a w godzinach południowych   przeciwsłonecznej). Liczby obok skrótu
                            przebywać wyłącznie w cieniu                           wskazują stopień ochrony:
                 10      •     stosować krem ochronny z wysokim fi ltrem UV (jeśli jest taka   SPF do 15 – ochrona niska,
                 9          potrzeba – wodoodporny)                                SPF do 30 – ochrona średnia,
                         •   używać okularów przeciwsłonecznych                    SPF do 50 – ochrona wysoka.
                 8       •   nosić nakrycie głowy i lekkie ubranie osłaniające całe ciało

                        •   unikać przebywania na słońcu w godzinach południowych   Wartość indeksu
                        •  •   stosować krem ochronny z fi ltrem UV                UV można
                            używać okularów przeciwsłonecznych
                        •   nosić nakrycie głowy                                   wyznaczyć
                                                                                    za pomocą
                                                                                   podręcznego
                 2       •   ochrona przeciwsłoneczna nie jest konieczna            miernika
                  1


                                                                                   31



                                                                                                              06.12.2022   16:38:53
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   31
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   31                                                               06.12.2022   16:38:53
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38