Page 36 - biologia 7
P. 36
Oparzenia i odmrożenia
Działanie wysokiej lub niskiej temperatury może prowadzić do uszkodzenia
skóry. Zbyt wysoka temperatura albo np. działanie niektórych substancji che-
micznych czy prądu może prowadzić do oparzeń. Z kolei niska temperatura
może wywołać zaburzenia przepływu krwi w naczyniach krwionośnych skóry,
a w konsekwencji spowodować odmrożenie (il. 1.13). Na odmrożenie najbar-
dziej narażone są: nos, uszy i policzki, a także palce rąk i stóp.
1.13 W przypadku silnego Rodzaj i czas ekspozycji na czynnik wywołujący oparzenie lub odmro-
odmrożenia po stopniowym żenie decyduje o stopniu uszkodzeń. Zarówno w przypadku odmrożeń, jak
ogrzaniu można założyć jałowy
opatrunek i oparzeń wyróżnia się 4 stopnie uszkodzenia ciała: od 1. – najlżejszego, do 4.
– najcięższego. W przypadku tych lżejszych, powierzchownych zazwyczaj wy-
starcza zastosowanie pierwszej pomocy. W razie odmrożenia polega ona na
stopniowym ogrzewaniu uszkodzonych części, ale bez pocierania skóry, która
w takiej sytuacji jest bardzo podatna na dalsze uszkodzenia. Natomiast w sytu-
acji oparzenia (il. 1.14) – na chłodzeniu danego fragmentu skóry zimną wodą.
Cięższe urazy wymagają interwencji lekarza, w tym niekiedy przeszcze-
pu fragmentu skóry (uzyskanej z innej części ciała pacjenta lub od dawcy).
Niekiedy z pobranego fragmentu skóry uzyskuje się komórki nabłonkowe,
1.14 Jeśli wskutek oparzenia na które następnie namnaża się w laboratorium i przeszczepia po uzyskaniu od-
skórze pojawią się pęcherze, na powiedniej ich liczby.
zranione miejsca należy założyć
jałowy opatrunek i zgłosić się do
lekarza
W skrócie
Promieniowanie UV jest niezbędne do wytwarzania w skórze witaminy D.
Nadmierne promieniowanie UV prowadzi do uszkodzenia skóry i może być
przyczyną rozwoju czerniaka – nowotworu skóry.
Do chorób skóry należą grzybice i łojotok. W przypadku tych schorzeń
profilaktyka obejmuje przede wszystkim przestrzeganie podstawowych
zasad higieny i zdrowy styl życia. W razie niepokojących zmian na skórze
należy się skontaktować z lekarzem.
Czy już umiesz? Sprawdź się!
1 Przygotuj listę kilku zaleceń dotyczących właściwej pielęgnacji skóry.
2 Ustal, jakich chorób dotyczą opisy, a następnie przedstaw zasady
zapobiegania każdej z nich:
a) zaburzenia aktywności gruczołów łojowych,
b) zmiany w komórkach wytwarzających melaninę,
c) wykwity na skórze i paznokciach.
3 W dostępnych źródłach informacji sprawdź, co oznacza metoda ABCDE
stosowana do rozpoznania czerniaka.
34
06.12.2022 16:39:03
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 34
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 34 06.12.2022 16:39:03
