Page 134 - biologia 8

Użytkowanie ekosystemów

S a h a r a Zwrotnik Raka Źródłem pożywienia dla człowieka są rośliny, grzyby i zwierzęta, w większości
S h e pochodzące z upraw i hodowli. Jednak nadal część z nich pozyskujemy z na-
a l
tury, np. wybrane gatunki ryb, grzyby czy zioła. Zarówno niektóre grzyby, jak
i rośliny bywają także wykorzystywane jako leki.
Równik
Nie wszystkie typy środowiska są równie cenne jako źródło zasobów przy-
rody. Ekosystemem, który wyróżnia się pod tym względem, są wilgotne lasy
równikowe, zwłaszcza Puszcza Amazońska. Niestety obecnie jest ona karczo-
wana w wielu rejonach (patrz Podejmij temat). Choć wycinanie puszczy może
Zwrotnik Koziorożca
być opłacalne dla mieszkańców danego obszaru, to dla funkcjonowania przy-
rody w skali globalnej może okazać się katastrofalne w skutkach. Teoretycz-
4.6 Planowany przebieg nie wykarczowany las można zastąpić nowym. Jednak w takim lesie będzie
afrykańskiego Wielkiego Zielonego mniej gatunków, a zależności między organizmami nigdy już nie będą takie
Muru. W ciągu 10 lat trwania akcji jak dawniej. Wiele gatunków stracimy na zawsze.
posadzono miliony drzew
Człowiek zmienia środowisko naturalne: buduje miasta, sieci komunika-
cyjne, a odlesione obszary przeznacza na działalność rolniczą, hodowlaną
i przemysłową. Jego wpływ ma obecnie globalne znaczenie. Zmiany, do któ-
rych się przyczynił, są odczuwalne na całym świecie, nawet w Arktyce i na
Antarktydzie. Dlatego nową epokę geologiczną nazwano antropocenem.
W ramach zrównoważonego rozwoju ludzie podejmują inicjatywy zale-
siania. Do największych z nich należy tworzenie Wielkiego Zielonego Muru
w Afryce Środkowej (il. 4.6). Jedenaście krajów połączyło siły, by stworzyć długi
pas drzew. Ma on mieć 8 tys. km. Posadzone drzewa mają przeciwdziałać roz-
szerzaniu się Sahary w kierunku południowym w regionie zwanym Sahelem.

W skrócie Czy już umiesz? Sprawdź się!

Zasoby przyrody to elementy środowiska 1 Jakie znasz sposoby pozyskiwania energii
wykorzystywane przez człowieka. Są źródłem energii odnawialnej w twoim województwie?
oraz materiałów stosowanych w przemyśle, rolnictwie
i budownictwie. Dzieli się je na zasoby nieodnawialne 2 Przypomnij sobie z lekcji geografii z klasy 7 lub
i odnawialne. sprawdź w internecie, gdzie w Polsce wydobywa
się najwięcej nieodnawialnych zasobów: węgla
Do najczęściej wykorzystywanych nieodnawialnych kamiennego, siarki, soli kamiennej i rud metali.
źródeł energii należą: węgiel, ropa naftowa i gaz
ziemny. Nieodnawialne zasoby energii z każdym 3 Zapisz 3 argumenty przemawiające za
rokiem się kurczą. wykorzystaniem odnawialnych zasobów przyrody.
Do odnawialnych źródeł energii należą: energia 4 Przedstaw możliwości poprawienia retencji wody
wodna, wiatrowa, słoneczna, geotermalna i biomasy. w twojej okolicy. Oceń też, czy działalność bobrów
Zalicza się do nich także organizmy i tworzone przez sprzyja retencji wody, czy też nie. Odpowiedź
nie ekosystemy. uzasadnij.

Gospodarowanie zasobami przyrody zgodnie 5 Na podstawie dostępnych, wiarygodnych źródeł
z zasadami zrównoważonego rozwoju daje możliwość wiedzy wymień po 3 gatunki ryb i grzybów, które są
przywrócenia równowagi ekosystemom na Ziemi. pozyskiwane wyłącznie z natury.

132