Page 164 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP

Skutki zanieczyszczenia powietrza

Jeśli zmieniony skład powietrza utrzymywany jest długotrwale, może to wy-
wołać wiele niepożądanych zmian w środowisku. Do najważniejszych efek-
tów długiej ekspozycji na czynnik zanieczyszczający należą:
• smog, • dziura ozonowa,
• efekt cieplarniany, • kwaśne opady atmosferyczne.

Smog
Jedno ze zjawisk spowodowanych zanieczyszczaniem powietrza nazywane
jest smogiem. Ogólnie ujmując – to mgła zawierająca różne zanieczyszcze-
nia, głównie pyły.
Do powstania smogu niezbędne są dwa elementy: działalność ludzka oraz
niekorzystne warunki meteorologiczne – duże zamglenie i brak wiatru. Przy
takim połączeniu czynników emitowane pyły pozostają zawieszone w powie-
trzu i samoczynnie nie może się ono oczyścić.

Co to jest ozon?
Jedną z odmian tlenu jest ozon. Cząsteczka tlenu znajdującego się w powiet-
rzu, w warunkach normalnych, jest dwuatomowa. W czasie burzy (silnych
wyładowań elektrycznych) tworzy się odmiana trójatomowa, czyli właśnie
ozon (O ), który tworzy warstwę ozonową.
3

5.11 Główną przyczyną Przyczyny powstawania dziury ozonowej
przerwania ciągłości warstwy Kiedy część warstwy ozonowej ulega zredukowaniu bądź przerwaniu, powsta-
ozonowej jest używanie związków
chemicznych należących do je tzw. dziura ozonowa. Jest to przestrzeń, w której do powierzchni Ziemi
grupy freonów (stosowanych dociera więcej szkodliwego promieniowania UV. Zjawisko to może być wywo-
w aerozolach, klimatyzatorach ływane zarówno z przyczyn naturalnych, jak i przez działalność ludzi (il. 5.11).
itp.). Związki chemiczne zaliczane Istnieją miejsca na Ziemi, gdzie występują naturalne zjawiska zmniejszające
do grupy freonów mają w swoich
cząsteczkach atomy: chloru, fluoru, warstwę ozonową, np. noc polarna na obszarach podbiegunowych. Jednak
węgla i wodoru znaczący wpływ na zmniejszenie się ilości ozonu ma działalność człowieka.

Więcej na temat

Rodzaje promieniowania ultrafioletowego

Promieniowanie ultrafioletowe może powodować różne skutki w zależności od długości fali. Wyróżnia się:
• promieniowanie UV-C – długość fali: 200–280 nm, może doprowadzić do uszkodzenia łańcucha DNA – docho-
dzi wtedy do mutacji, czyli nagłych zmian materiału genetycznego komórek żywych,
• promieniowanie UV-B – długość fali: 280–315 nm, w dużej dawce powoduje rumień skóry, objawy alergiczne,
nowotwory złośliwe,
• promieniowanie UV-A – długość fali: 315–380 nm, uszkadza skórę powodując jej starzenie, może powodować
zmętnienie soczewki oka – zaćmę.

162