Page 159 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP
P. 159

Jak dzielimy tlenki?

          Zgodnie z podziałem pierwiastków chemicznych tak samo tlenki dzielą się na
          tlenki metali i tlenki niemetali.



                               Pierwiastki wchodzące      Wzory sumaryczne
            Podział tlenków       w skład związku         tlenków i ich nazwy
                                   chemicznego              systematyczne
                                                                                      5.9    Tlenek wapnia jest
           tlenek metalu      metal i tlen              MgO – tlenek magnezu         niezbędnym składnikiem zapraw
                                                        Al O  – tlenek glinu          tynkarskich i murarskich
                                                          2  3
                                                        Na O – tlenek sodu
                                                           2
                                                        Fe O  – tlenek żelaza(III)
                                                          2
                                                             3
                                                        FeO – tlenek żelaza(II)
           tlenek niemetalu   niemetal i tlen           NO  – tlenek azotu(IV)
                                                           2
                                                        N O  – tlenek azotu(V)
                                                          2  5
                                                        SO  – tlenek siarki(VI)
                                                           3
                                                        CO – tlenek węgla(II)
                                                        Cl O – tlenek chloru(I)
                                                          2

          Czy znasz już jakieś związki chemiczne
          należące do grupy tlenków?
          Niektóre z tlenków są bardzo rozpowszechnione. Przykłady tych najczęściej
          występujących przedstawia poniższa tabela. Większość ich nazw znasz z ży-
          cia codziennego. Dla przykładu – w sezonie grzewczym słychać o zatruciach
          czadem, czyli trującym tlenkiem węgla(II); tlenek wapnia to nic innego jak
          wapno palone, które po zmieszaniu z wodą może być preparatem do biele-      5.10    Czujnik czadu służy do
                                                                                      wykrycia obecności bezbarwnego,
          nia drzew (dla ochrony przed szkodnikami); tlenek krzemu(IV) jest głównym   bezwonnego, trującego
          składnikiem piasku.                                                         tlenku węgla(II)




              Wzór          Nazwa systematyczna          Nazwa zwyczajowa
           sumaryczny

               H O      tlenek wodoru                woda
                2
               CO       tlenek węgla(IV)             dwutlenek węgla
                  2
                                                                                     Ciekawe!
               CO       tlenek węgla(II)             czad                            Inne, tak samo poprawne nazwy syste-
                                                                                     matyczne, opierające się na przedrost-
               SiO 2    tlenek krzemu(IV)            krzemionka                      kach dla związków chemicznych to:
                                                                                     •  H O – tlenek diwodoru,
               CaO      tlenek wapnia                wapno palone                        2
                                                                                     •  CO  – ditlenek węgla,
                                                                                           2
              MgO       tlenek magnezu               magnezja palona                 •  CO – monotlenek węgla,
                                                                                     •  SiO  – ditlenek krzemu.
                                                                                           2
                                                                                   157
   154   155   156   157   158   159   160   161   162   163   164