Page 250 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 250
O O Rodzaj obrazu powstającego za pomocą zwierciadła O O Wiązka promieni równoległych do osi optycznej
wklęsłego zależy od odległości x przedmiotu od po przejściu przez soczewkę wypukłą przechodzi
zwierciadła. przez jeden punkt zwany ogniskiem. Odległość
ogniska od soczewki nazywamy jej ogniskową
i oznaczamy f.
Położenie Cechy
przedmiotu (x) obrazu
O O Soczewki wklęsłe powodują, że wiązka promieni
x > r rzeczywisty, odwrócony, równoległych po przejściu przez soczewkę staje się
pomniejszony wiązką rozbieżną. Przedłużenia promieni przechodzą
przez jeden punkt zwany ogniskiem pozornym.
x = r rzeczywisty, odwrócony, tej samej
wielkości O O Za pomocą soczewek skupiających otrzymujemy
r > x > ƒ rzeczywisty, odwrócony, powiększony obrazy rzeczywiste na ekranie i obrazy pozorne
(w soczewce).
x < ƒ pozorny, prosty, powiększony
Położenie
Cechy
x = ƒ obraz nie powstaje przedmiotu (x) obrazu
O O Przy przejściu światła z jednego ośrodka x < f pozorny, prosty, powiększony
przezroczystego do drugiego następuje zmiana obraz nie powstaje, promienie
kierunku rozchodzenia się światła spowodowana tym, x = f załamane w soczewce tworzą wiązkę
że w różnych ośrodkach światło rozchodzi się z różnymi równoległą
szybkościami. Obserwowane na granicy dwóch
ośrodków zjawisko nazywamy załamaniem światła. f < x < 2f rzeczywisty, odwrócony, powiększony
O O Kąt zawarty między promieniem padającym x = 2f rzeczywisty, odwrócony, tej samej
wielkości jak przedmiot
a normalną nazywa się kątem padania – a, natomiast
kąt między normalną a promieniem załamanym to kąt x > 2f rzeczywisty, odwrócony,
załamania – b. Promień padający, normalna w punkcie pomniejszony
padania oraz kąt załamany leżą w jednej płaszczyźnie.
O O Światło białe jest mieszaniną barw – czerwonej, O O Stosując soczewki rozpraszające, zawsze uzyskujemy
obrazy pozorne, proste i pomniejszone.
pomarańczowej, żółtej, zielonej, niebieskiej, granatowej
i fioletowej. Ten szereg barw przechodzących H
w sposób ciągły jedna w drugą nazywamy widmem O O Powiększenie obliczamy ze wzoru: p = . Wskazuje ono,
h
światła białego. ile razy wysokość obrazu H jest większa od wysokości
przedmiotu h. Obliczamy też jako iloraz odległości
O O Przy przejściu światła białego przez pryzmat następuje obrazu od soczewki i odległości przedmiotu od
zjawisko załamania oraz rozdzielenia na barwy, z których soczewki: p = .
y
się składa – rozszczepienie światła. Spowodowane x
jest to niejednakową szybkością rozchodzenia się O O Obraz powstający w oku jest rzeczywisty, odwrócony
różnych barw. Najszybciej rozchodzi się światło i pomniejszony. Oko ma zdolność akomodacji,
czerwone, a najwolniej fioletowe. Następuje więc ich czyli przystosowania się do wyraźnego widzenia
załamanie pod różnymi kątami. Światło jednobarwne przedmiotów znajdujących się w różnych
(monochromatyczne) nie ulega rozszczepieniu przy odległościach. Akomodacja polega na zmianie
przejściu przez pryzmat. grubości i tym samym zmianie ogniskowej soczewki.
O O Kolor obserwowanego przez nas ciała jest taki jak O O Najczęściej występującymi wadami wzroku są:
barwa, która dociera do naszego oka po odbiciu od krótkowzroczność, gdy obraz powstaje przed
tego ciała. Pozostałe barwy są pochłaniane przez ciało. siatkówką, i dalekowzroczność, gdy promienie świetlne
skupiają się za siatkówką. Odpowiednio dobrane
O O Wyróżniamy soczewki wypukłe (najgrubsze w środku) soczewki rozpraszające korygują krótkowzroczność,
i wklęsłe (w środku najcieńsze). a soczewki skupiające – korygują dalekowzroczność.
248
