Page 254 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 254

Wielkość fizyczna
                                      Jednostka         Wzór                         Obliczamy
              nazwa       symbol

            temperatura      T        1 K (kelwin)    T = t + 273  temperaturę w kelwinach, jeśli znamy temperaturę
                                                                  wyrażoną w stopniach Celsjusza (°C)

                                                      t = T – 273  temperaturę w stopniach Celsjusza, jeśli znamy temperaturę
                                                                  T wyrażoną w kelwinach
            temperatura      t           1°C
                                                        5
                                                      t =  (t F  – 32)  temperaturę w stopniach Celsjusza, jeśli znamy temperaturę
                                                        9         t F  wyrażoną w stopniach fahrenheita (°F)
             energia                                              zmianę energii wewnętrznej ciała, któremu dostarczono
            wewnętrzna      E w           1 J        ∆E w  = Q + W  ilość ciepła Q  i nad którym wykonano pracę W


          ciepło właściwe    c          1   J          c =   Q    ilość ciepła (energii) potrzebną do zmiany temperatury ciała
                                         kg · K          m · ∆T   o masie 1 kg o 1 K (lub 1°C)
                                                                  ilość ciepła (energii) pobranego lub oddanego przez ciało
              ciepło         Q            1 J        Q = c · m · ∆T  o masie m, wykonanego z substancji o cieple właściwym c
                                                                  przy ogrzaniu lub ochłodzeniu go o ∆T = ∆t
                                           J               Q      ilość ciepła (energii) potrzebnego do stopienia 1 kg
          ciepło topnienia   q t         1              q t  =
                                           kg              m      substancji (bez zmiany temperatury)

         ciepło krzepnięcia  q k         1   J          q k  =  Q  ilość ciepła (energii) oddanego otoczeniu przez 1 kg
                                           kg              m      krzepnącej cieczy bez zmiany temperatury
                                           J               Q      ilość ciepła (energii) potrzebnego, by wyparowało 1 kg
         ciepło parowania    q p         1              q p  =
                                           kg              m      cieczy (w stałej temperaturze)
                                           J               Q      ilość ciepła (energii) oddanego otoczeniu przez 1 kg
          ciepło skraplania  q s         1  kg          q s  =   m  skraplanej pary (w stałej temperaturze)

             gęstość         d        1  kg  , 1   g    d =   m   gęstość jednorodnego ciała o masie m i objętości V
                                        m 3  cm 3          V

             ciśnienie       p     1 Pa (paskal) = 1   N  p =   F  ciśnienie wywierane na powierzchnię S, gdy działa na nią
                                                m 2        S      równomiernie siła nacisku o wartości F
             ciśnienie
          hydrostatyczne     p           1 Pa         p = d · g · h  ciśnienie wywierane przez słup cieczy o wysokości h
             ciśnienie       p           1 Pa         p = d · g · h  ciśnienie wywierane przez słup powietrza atmosferycznego
           atmosferyczne                                          o wysokości h

            siła wyporu      F           1 N          F = d · V · g  wartość siły wyporu działającej na ciało o objętości V
                                                                  zanurzone całkowicie w cieczy o gęstości d
                                                                  napięcie między dwoma punktami pola elektrycznego,
             napięcie        U         1 V (wolt)       U =  W    gdy znamy pracę wykonaną przy przemieszczeniu ładunku
                                                            q
                                                                  między tymi punktami
                                   1 C (kulomb) = 1 As
                                    (amperosekunda),
             ładunek        q, Q     1 C = 6,25 · 10 18   q = I · t  ładunek przepływający w czasie t przez poprzeczny przekrój
                                      elektronów                  przewodnika
                                       (ładunków
                                     elementarnych)


                                      252
   249   250   251   252   253   254   255   256   257   258   259