Page 60 - geografia 6
P. 60

Linia brzegowa – granica             Urozmaicona linia brzegowa
       między lądem a wodą
       (np. jeziorem lub morzem).           Spróbuj przerysować kontury Europy. Trudność może sprawić roz-
                                            członkowana linia brzegowa. O takiej linii brzegowej mówi się, że
       Półwysep – niewielki ląd
       otoczony z trzech stron wodą.        jest bardzo rozwinięta. Świadczą o tym takie elementy jak: półwy-
                                            spy, wyspy i archipelagi, a także zatoki i morza wewnętrzne
       Wyspa – fragment lądu
       otoczony wodą ze wszystkich          (śródlądowe), czyli takie morza, które otacza ląd i które z otwartym
       stron.                               oceanem łączą tylko cieśniny. Nie licząc wysp, długość brzegów mor-

       Archipelag – grupa wysp              skich to aż 38 tys. km(prawie tyle, co obwód Ziemi!), a Europa należy
                                                                                                                2
       położonych blisko siebie.            do stosunkowo małych kontynentów – zajmuje obszar 10,5 mln km .
       Morze – część oceanu                    Rozległymi półwyspami Europy o powierzchni większej od teryto-
       oddzielona od pozostałych wód        rium Polski są półwyspy: Skandynawski, Iberyjski i Bałkański.
       np. lądem lub wyspami.               Największe wyspy naszego kontynentu znajdują się na Oceanie Atlan-

       Morze wewnętrzne                     tyckim, to: Wielka Brytania, Irlandia oraz Islandia. Na Oceanie
       (śródlądowe) – morze otoczone        Arktycznym  znajdują  się  duże,  ale  słabo  zaludnione  archipelagi,
       prawie ze wszystkich stron           m.in. Nowa Ziemia i Svalbard [czyt. sfalbar] (największa wyspa tego
       lądami.                              archipelagu to Spitsbergen [czyt. szpicbergen]).
       Zatoka – część zbiornika                Morze Śródziemne jest największym morzem Europy, w jego
       wodnego wcinająca się w ląd.         skład  wchodzą  m.in.  Morze  Czarne,  Morze  Egejskie,  Morze
       Cieśnina – wąski obszar wodny        Adriatyckie (il. 2.4) i Morze Liguryjskie. Leżą na nim dość duże
       łączący dwa większe zbiorniki        wyspy: Korsyka, Sardynia, Sycylia, Kreta, a także rozsiane na Mo-
       wodne.
                                            rzu Egejskim archipelagi, np. Cyklady. Morze Bałtyckie połączo-
                                            ne z Morzem Północnym Cieśninami Duńskimi jest jednym
                                            z mórz wewnętrznych. Niektóre morza są zupełnie otwarte na ocean,
                                            np. Morze Norweskie, a niektóre – ograniczone lądem z dwóch
                                            stron, np. La Manche [czyt. la mansz].
       Ciekawe!






















       Fiordy to bardzo wąskie zatoki,
       głęboko wcięte w ląd. Licznie
       występują w całej Norwegii, na       2.4    Wybrzeże Morza Adriatyckiego w Chorwacji. Powiedz, czym się różni
       Półwyspie Skandynawskim.             widoczna tu linia brzegowa od linii brzegowej w Polsce.

                                        58



   0702_881340_Geografia_6_.indd   58                                                                         04.07.2019   11:35:06
   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65