Page 59 - geografia 6
P. 59

Położenie i granice Europy                                                     Ciekawe!
          Europa to część świata znajdująca się na półkuli północnej oraz jed-
          nocześnie na półkulach wschodniej i zachodniej. Od zachodu opływa
          ją Ocean Atlantycki, a od północy Ocean Arktyczny. Na połu-
          dniu od Afryki oddziela ją Morze Śródziemne, które jest częścią
          Oceanu Atlantyckiego. Wszystkie duże wyspy, które się tam znajdu-
          ją (poza Cyprem), należą do Europy. Na południowym wschodzie
          granica między Europą a Azją biegnie przez Morze Czarne, a da-
          lej wzdłuż Kaukazu. Następnie w kierunku północno-wschodnim                    Turyści chcący odwiedzić pół-
          granicę wyznacza brzeg Morza Kaspijskiego. Na wschodzie granica                nocny kraniec Europy docierają
                                                                                         najczęściej na Przylądek Pół-
          jest lądowa i przebiega tuż za górami Ural.                                    nocny – Nordkapp. Leży on jed-
            Z zachodu na wschód Europa mierzy 5,5 tys. km (jest to roz-                  nak nie na stałym lądzie, lecz na
          ciągłość równoleżnikowa), z południa na północ – niewiele ponad                wyspie Magerøya [czyt. magery-
          4 tys. km (rozciągłość południkowa). Położenie obiektów, w tym kon-            ja], gdzie można wygodnie doje-
          tynentów, można określić, podając współrzędne geograficzne punk-               chać podmorskim tunelem.  Na
          tów wysuniętych najdalej na północ, południe, wschód i zachód.                 wyspie jest miejsce jeszcze dalej

                                                                                         wysunięte na północ (o 1,5  km)
                                                                                         niż  Nordkapp,  ale  trudno  do-
                                                                                         stępne – przylądek Knivskjelod-
                                                                                         den [czyt. kniwszelodn].












          2.2    Przylądek Roca [czyt. roka]   2.3    Morze Kaspijskie – wzdłuż jego
          to najbardziej na zachód wysunięty   brzegu ciągnie się granica Europy.
          punkt Europy, położony na stałym     Pomimo swojej nazwy nie jest to
          lądzie. Na której półkuli się znajduje –   morze, ale największe na świecie
          wschodniej czy zachodniej?           jezioro. Jego wody są słone

          Skrajne punkty Europy leżące na kontynencie (na stałym lądzie):
          •  przylądek Kinnarodden (Norwegia) 71°08N 27°39E (północ),
          •  przylądek Marroquí [czyt. marroki] (Hiszpania) 36°00N                      Ciekawe!
             5°37W (południe),
          •  ujście rzeki Bajdaraty do Morza Karskiego (Rosja) 68°11N                   Europa  tworzy  jeden  blok  kon-
             68°18E (wschód),                                                           tynentalny z Azją – Eurazję. Jed-
          •  przylądek Roca (Portugalia) 38°47N 9°30W (zachód).                        nak oba lądy od wieków uzna-
                                                                                         wane są za odrębne kontynenty
              z  Oblicz przybliżony czas potrzebny na przejechanie całej Europy          ze względów historycznych i kul-
               z zachodu na wschód wybranym środkiem transportu.                         turowych.

                                                                                  57



   0702_881340_Geografia_6_.indd   57                                                                         04.07.2019   11:35:04
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64