Page 159 - geografia 7
P. 159

•  ograniczanie zabudowy na terenach zalewowych,
          •  budowa przepompowni, zapór i zbiorników wodnych,
          •  unikanie regulacji koryta rzek, jeśli nie jest to uzasadnione, np. żeglugą,
          •  nowoczesne metody monitorowania przebiegu i prognozowania zjawisk
             hydrometeorologicznych,
          •  tworzenie  systemów  ostrzegania  przed  powodzią  i  szybkiego  reagowa-
             nia w czasie zagrożenia, a także zwiększanie świadomości społeczeństwa
             w zakresie sytuacji kryzysowych.

          Źródła danych o zagrożeniach hydrologicznych
          i meteorologicznych
                                                                                         tereny zagrożone powodzią w wypadku
          Zbieraniem danych meteorologicznych i hydrologicznych (np. stany wody na       uszkodzenia lub przerwania wałów
          wodowskazach) zajmuje się w Polsce Instytut Meteorologii i Gospodarki          przeciwpowodziowych
          Wodnej (IMGW). Dane są gromadzone i przetwarzane oraz codziennie pu-           tereny mniej zagrożone powodzią
                                                                                         (średnio raz na 500 lat)
          blikowane na stronie internetowej IMGW (www.pogodynka.pl). Oprócz nich     4.15    Fragment mapy zagrożenia
          są tam publikowane także prognozy i ostrzeżenia hydrologiczne i meteorolo-  powodziowego w dorzeczu Warty
          giczne. Ponadto w 2011 r. powstał ISOK (Informatyczny System Osłony
          Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami) – kompleksowe narzędzie
          służące do ostrzegania przed groźnymi zjawiskami przyrodniczymi. Na stro-
          nie internetowej ISOK są dostępne m.in. mapy zagrożenia powodziowego
          (il. 4.15), zagrożeń meteorologicznych czy zanieczyszczeń spowodowanych
          warunkami meteorologicznymi, a także ostrzeżenia IMGW.





          W skrócie                                             Czy już umiesz? Sprawdź!


               Powódź to powodujące szkody zalanie przez wodę    1   Sprawdź (np. na stronie IMGW), jaki jest stan wody
              rzeczną terenów położonych wzdłuż koryta rzeki lub    w rzece znajdującej się najbliżej twojego miejsca
              przy jej ujściu – na skutek intensywnego podniesienia   zamieszkania. W tym celu odszukaj odpowiedni
              poziomu jej wód (tzw. wezbrania wód).                 wodowskaz. Dowiedz się, ile wynosi stan alarmowy
                                                                    w tym punkcie, a ile – ostrzegawczy. Porównaj
               Naturalne przyczyny powodzi: intensywne i długotrwałe   do aktualnego stanu rzeki. Sprawdź stan wody
              opady deszczu, wiosenne roztopy, zatory lodowe        w tym miejscu po tygodniu. Wzrósł czy zmalał?
              na rzece i tzw. cofka przy ujściu rzeki do morza.     Wskaż przyczynę tej zmiany.
               Skutki powodzi: zagrożenia dla zdrowia i życia    2   Skorzystaj z zasobów portalu ISOK i sprawdź, czy twój
              ludzi i zwierząt gospodarskich, zniszczenia           dom lub szkoła znajduje się na terenie zalewowym.
              zabudowań i dróg, linii kolejowych, mostów, upraw,
              zanieczyszczenie wody i gleby itp.                 3   Czy w twojej okolicy lub w najbliższym dużym mieście
                                                                    występują powodzie? Jeśli tak, to w jakiej porze roku?
               Ochrona obszaru przed powodzią: niezabudowywanie     Co jest główną przyczyną? W jaki sposób próbuje się
              płaskich den dolin rzecznych, budowa wałów            tam zapobiegać powodziom?
              przeciwpowodziowych i zbiorników retencyjnych,
              niebetonowanie koryt rzecznych, nieprostowanie     4   W parach: podyskutujcie o działaniach, które
              koryt rzek.                                           należy podejmować, a których nie wolno, w sytuacji
                                                                    bezpośredniego zagrożenia powodzią (możecie
               Regiony najbardziej zagrożone nagłymi powodziami     skorzystać np. ze strony internetowej
              to Dolny Śląsk i Małopolska.                          www.powodz.gov.pl).

                                                                                   157



                                                                                                              28.11.2022   21:33:45
   1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd   157                                                            28.11.2022   21:33:45
   1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd   157
   154   155   156   157   158   159   160   161   162   163   164