Page 155 - geografia 7

Przyczyny i skutki powodzi

Naturalne przyczyny powodzi: Wpływ działalności człowieka na powstawanie powodzi:
• długotrwałe i obfite opady deszczu (głównie latem, • regulacja rzek (prostowanie ich biegu, umacnianie
zwłaszcza w czerwcu i lipcu), brzegów) sprawia, że woda w rzece płynie szybciej,
• intensywne wiosenne roztopy (głównie w marcu a w czasie obfitych opadów jej poziom gwałtowniej
i kwietniu), wzrasta niż w rzece przed regulacją,
• zatory lodowe na rzece – wypełnienie koryta przez • zabudowa terenów wzdłuż rzek (powstawanie dróg
krę lodową i zablokowanie (częściowe lub całkowite) i budynków) powoduje, że wody opadowe nie mogą
przepływu wody w rzece (il. 4.2), swobodnie wsiąkać i spływają po powierzchni,
• tzw. cofka – podniesienie poziomu wody w ujściowym • powiększanie obszarów rolnych sprawia, że zmniejsza
odcinku rzeki podczas silnych wiatrów wiejących znad się powierzchnia lasów i mokradeł, które mają większą
morza, wskutek czego woda jest wtłaczana w górę cieku. zdolność pochłaniania wody niż pola uprawne.
16° 20° 24° 16° 20° 24°
Morze Bałtyckie kaliningradzki) L I T WA Morze Bałtyckie kaliningradzki) L I T WA
R O S J A
R O S J A
(obwód
(obwód
54° 54° 54°
Ś Ś
Y U Y U
R R
C O C O
Ł Ł
M A M A
I I
E B E B
I I
A A
N N
N N
I
I
A A
R R
50° 50° 50°
K K
C Z E C H Y U C Z E C H Y U
0 100 200 km Źródło: RZGW 0 100 200 km
SŁO W A CJ A Szczecin SŁO W A CJ A Źródło: IMGW
obszary zagrożone obszary zagrożone letnimi powodziami Liczba wystąpień nagłych powodzi lokalnych w latach 1971–2010 w powiatach
powodziami opadowymi spowodowanymi przez deszcze 4–11 12–24 25–40 41–55
obszary zagrożone nawalne (deszcze krótkotrwałe,
powodziami roztopowymi ale bardzo intensywne)
4.4 Zasięg występowania powodzi wiosenno-letnich 4.5 Powiaty o największym zagrożeniu nagłymi powodziami
1. Wymień obszary Polski, które są najbardziej narażone na występowanie nagłych powodzi.
2. W których rejonach Polski przeważa zagrożenie powodziami roztopowymi, a w których – opadowymi? Wyjaśnij,
dlaczego tak jest? Możesz skorzystać z atlasu.

Skutki powodzi:
• zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi,
• śmierć zwierząt, zniszczenia ich siedlisk (np. gniazd
ptaków w okresie lęgowym),
• uszkodzenie domów i innych budynków, utrata dobytku,
• zniszczenie upraw rolnych,
• naruszenie konstrukcji dróg, linii kolejowych, mostów,
linii energetycznych i problemy komunikacyjne,
• zanieczyszczenie wody i gleby (wskutek zalania
oczyszczalni ścieków, szamb, zbiorników z obornikiem),
zagrożenie epidemiologiczne.

4.6 Niekiedy powódź niszczy doszczętnie drogi i chodniki

153

1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 153 28.11.2022 21:33:40
28.11.2022 21:33:40
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 153