Page 154 - geografia 7
P. 154

4.1      Zagospodarowanie dorzecza a występowanie powodzi




        Podejmij temat                          z  Co to jest powódź?
                                                z  Czy można zapobiec powodzi?

                                                z  Gdzie w Polsce najczęściej występują powodzie?





                                            Co to jest powódź?

        Powódź – wezbranie powodujące       Powódź to, powodujące szkody materialne, zalanie przez wodę rzeczną te-
        szkody materialne, polegające       renów położonych wzdłuż koryta rzeki lub przy jej ujściu na skutek intensyw-
        na czasowym pokryciu przez wodę     nego podniesienia poziomu jej wód (stanu wód), czyli wskutek wezbrania.
        terenów w pobliżu cieków i zbiorników   Występuje  nieregularnie,  często  jest  gwałtowna  i  nie  można  jej  zapobiec.
        wodnych.
                                            Powódź to najczęściej występujące w Polsce zagrożenie naturalne.
















                                            4.1   Wodowskazy – urządzenia       4.2    Usuwanie zatoru lodowego
                                            służące do pomiaru stanu wody w rzece  za pomocą materiałów wybuchowych

        Ciekawe!                            cm
        Zatory lodowe na rzekach są likwidowa-  750
        ne np. z użyciem lodołamaczy lub sape-
        rzy wysadzają je, używając materiałów   700        Kiedy rzeka przekracza  stan alarmowy, zagrożone jest
                                                           życie i mienie ludzi. Może zostać wówczas ogłoszony alarm
        pirotechnicznych (il. 4.2).                        przeciwpowodziowy i ewakuacja.
                                            650

                                            600
                                                           Gdy poziom wody sięga stanu ostrzegawczego
                                                                           stanu ostrzegawczego, a przyczyna
                                            550            jego wzrostu nie ustaje (np. trwają intensywne opady),
                                                           danemu obszarowi zagraża powódź.
                                            500
                                                                                Charakterystyczne stany wody
        Skorzystaj z ilustracji 4.3 i powiedz, któ-                             Charakterystyczne stany wody:
                                                                                – WW – wysoka woda, czyli stan wysoki,
                                                                                – NW – stan niski
        rego dnia i o której godzinie stan wody   450           stan wody       – SW – średnia woda, czyli stan średni,
                                                                                – SW – stan średni
                                                                                – WW – stan wysoki
        Wisły na wodowskazie w Warszawie                        stan ostrzegawczy  – NW – niska woda, czyli stan niski,
                                                                                – stany umowne, np. ostrzegawczy, alarmowy
                                                                                – stany umowne, np. ostrzegawczy, alarmowy
                                                                stan alarmowy
                                                                                   (oznaczające zagrożenie powodzią).
        przekroczył stan alarmowy. Jak długo   400                                 (oznaczające zagrożenie powodzią).
        ten stan się utrzymywał? Ile wynosił naj-  20 V, 2:00 12:00 21 V, 0:00  12:00 22 V, 0:00  12:00 23 V, 0:00  12:00 24 V, 0:00  12:00 25 V, 0:00  12:00 26 V, 0:00  12:00 20:00
                                                                                                           data, godzina
        wyższy stan wody w podanym okresie
        (w centymetrach)? O ile centymetrów   4.3    Stany wody Wisły w czasie zagrożenia powodziowego, powodzi
        przewyższył ustalony stan alarmowy?  i po powodzi na wodowskazie w Warszawie (20–26 maja 2010 r.)
                                      152
                                                                                                              28.11.2022   21:33:39
   1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd   152                                                            28.11.2022   21:33:39
   1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd   152
   149   150   151   152   153   154   155   156   157   158   159