Page 123 - geografia 8
P. 123

Aktualnie w Amazonii żyje ponad 300 rdzennych plemion, a ok. 80
          z nich nie kontaktuje się ze współczesną cywilizacją. W Brazylii, w wyniku
          wieloletnich starań, przyznano rdzennym ludom prawo do wyłącznej własno-
          ści ziemi. Mogą prowadzić na niej tradycyjny tryb życia. Mimo tego prawa
          rocznie ponad 100 osób traci tu życie, broniąc ziemi przed jej gospodarczym
          wykorzystaniem. Dotyczy to głównie lasów (il. 3.25). Ich wycinanie to dla lo-
          kalnej ludności utrata źródła utrzymania i powód zanikania kultury (il. 3.26).


          Ekologiczne skutki wylesiania Amazonii
          Ponieważ ekosystemy na Ziemi są ze sobą połączone, często lokalne zmiany
          mają znaczenie globalne, a skutki wylesiania są podobne w każdym miejscu   Wylesianie (deforestacja) –
          globu. Jednak – ze względu na olbrzymią bioróżnorodność i dużą produkcję   proces zmniejszania udziału terenów
          biomasy – wylesianie Amazonii ma znacznie poważniejsze konsekwencje dla    leśnych w ogólnej powierzchni danego
          pozostałych ekosystemów na naszej planecie niż wycinanie innych lasów.     obszaru.


                                              CO
                                                   2

                   fotosynteza         oddychanie               spalanie

                                      odżywianie

           ocean i żyjące
          w nim organizmy                                     wydobycie
                             martwa
                 miliony lat   materia
                i odpowiednie   organiczna i odchody  destruenci
                   warunki

                          paliwa kopalne
          3.27    Uproszczony obieg węgla w przyrodzie

             Lasy pełnią niezwykle istotną rolę w obiegu węgla w przyrodzie (il. 3.27),
          gdyż rośliny powodują magazynowanie go w swoich tkankach, a następnie      Ciekawe!
          w glebie. Wylesianie przyczynia się więc do przyspieszania ocieplania klima-
          tu. Szacuje się, że lasy Amazonii są w 10% odpowiedzialne za akumulowanie
          węgla na Ziemi.
             Wylesianie powoduje także zmniejszanie zasobów wody pitnej i ilo-
          ści opadów atmosferycznych, a w rezultacie – susze, zarówno w skali lokalnej,
          jak i globalnej (w Amazonii znajduje się 20% światowych zasobów słodkiej
          wody).  Jednak  bezpośrednim  skutkiem  wylesiania  jest  przede  wszystkim
          utrata siedlisk oraz wymieranie wielu gatunków roślin i zwierząt.
             Na Ziemi co sekundę zostaje wycięty las o powierzchni mniej więcej boiska   W Amazonii – ze względu na wielość
          piłkarskiego. Najwięcej znika ich w Amazonii. Ich powierzchnia zmniejszyła   organizmów i trwającą cały rok wege- 2
                                                                                     tację – biomasa na powierzchni 1 km
          się o 19% względem stanu z 1970 r. Przewiduje się, że 20–25-procentowy     lasu może przekraczać 30 tys. ton. Jest
          ubytek  powierzchni  lasów  amazońskich  spowoduje  ich  nieodwracalną     to trzy razy więcej niż w lasach strefy
          degradację – przekształcanie w sawannę.                                    umiarkowanej.

                                                                                   121



                                                                                                              02.07.2021   14:52:02
   0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd   121
   0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd   121                                                                 02.07.2021   14:52:02
   118   119   120   121   122   123   124   125   126   127   128