Page 163 - historia 5

Więcej na temat

Rodzaje wiejskiej zabudowy

Wsie lokowane z udziałem zasadźcy powstawały według ustalonego planu. Zagrody budowano
wokół placu, jeziora (wieś okolnica) lub prostopadle do głównej drogi (wieś łańcuchówka). Za gospodar-
stwami rozciągały się pola i lasy. Każdy chłop miał działkę tej samej wielkości. Zapewniała ona utrzyma-
nie jego rodzinie, a także pozwalała mu się wywiązać ze świadczeń na rzecz pana feudalnego i Kościoła.

Wieś okolnica Wieś łańcuchówka

z Ustal, jaki typ zabudowy ma jedna ze wsi znajdujących się w twojej okolicy.

W skrócie

W wiekach XIII i XIV zaszły ważne przemiany społeczno-gospodarcze Chełmno – wzór dla innych
na ziemiach polskich. Ich oznaką było upowszechnienie się miast
trójpolówki, pługa i młynów.
Dzięki licznym przywilejom nadawanym możnym i Kościołowi
przez książąt dzielnicowych właściciele ziemscy przejęli
uprawnienia sądowe, świadczenia i dochody w swoich dobrach.

W XIII wieku w Polsce rozwinęło się osadnictwo na prawie
niemieckim. Wraz z powstawaniem miast i wsi lokowanych
na tym prawie ukształtowały się stany: mieszczański i chłopski.

Chełmno jest jednym z najstar-

Czy już umiesz? szych miast w Polsce. Zosta-
ło założone przez Krzyżaków
1 Powiedz, na czym polegał wzrost znaczenia możnowładztwa w 1233 roku. Przywilej lokacyjny
i Kościoła w czasach rozbicia dzielnicowego. miasta, znany jako prawo cheł-
mińskie, stał się wzorem do lo-
2 Wyjaśnij, dlaczego osadnicy z krajów Europy Zachodniej chętnie
osiedlali się na ziemiach polskich. kowania wielu polskich miast,
m.in. Płocka, Warszawy, Gdań-
3 Dlaczego dla lokacji większości polskich miast stosowano prawo ska i Olsztyna. Atrakcją Cheł-
niemieckie? mna jest dobrze zachowany
4 Wyjaśnij, w jaki sposób wykształcił się w Polsce stan mieszczański średniowieczny układ ulic i mury
i kmiecy. obronne.

161

0626_historia_.indd 161 02.07.2018 11:56:15