Page 191 - historia 5
P. 191

Rozwój przywilejów szlacheckich za Jagiellonów
          Najwięcej przywilejów szlacheckich wydali królowie z dynastii Jagiellonów, którzy oparli swoje rządy
          na poparciu szlachty. Wraz z rozwojem uprawnień stanu szlacheckiego władza króla ulegała osłabieniu.
          Częściowo zmalały też wpływy możnowładców – najbogatszej warstwy szlacheckiej. Wzrastała nato-
          miast rola sejmików ziemskich, czyli zjazdów gromadzących przedstawicieli szlachty z danej ziemi.
          Uchwalały one prawa obowiązujące w danym regionie, wybierały lokalnych urzędników i nadzorowały
          zbieranie podatków.



         Nietykalność osobista                                                          Zwoływanie pospolitego
                                                                                        ruszenia za zgodą szlachty
         Nie wolno było
         ukarać ani uwięzić                                                             Władca nie mógł zwoływać
         szlachcica                                                                     pospolitego ruszenia
         bez wyroku sądu.                                                               bez zgody sejmiku.

         Przywilej jedlneńsko-                                                          Przywilej cerekwicko-
         -krakowski wydany                                                              -nieszawski wydany
         przez króla Władysława                                                         przez króla Kazimierza
         Jagiełłę w 1430/1433 roku.                                                     Jagiellończyka w 1454 roku.



















         Gwarancja                                                                           Zwolnienie szlachty
         nienakładania                                                                       od uiszczania ceł
         nowych podatków

         Jeśli władca chciał                                                            Dzięki temu zwiększyły się
         nałożyć jakikolwiek                                                            przychody szlachty
         podatek na szlachtę,                                                           uzyskiwane z handlu
         musiał uzyskać zgodę                                                           towarami, które pochodziły
         sejmiku szlacheckiego.                                                         z jej własnych dóbr.

         Przywilej cerekwicko-
         -nieszawski wydany                                                             Przywilej piotrkowski
         przez króla Kazimierza                                                         wydany przez króla Jana
         Jagiellończyka w 1454 roku.                                                    Olbrachta w 1496 roku.




          1.   Wymień przywileje, które przyczyniły się do zwiększenia uprawnień sejmików ziemskich.
          2.   Scharakteryzuj politykę Jagiellonów względem szlachty.

                                                                                 189
                                                                                 189
                                                                                 189
                                                                                 189
   0626_historia_.indd   189                                                                                  02.07.2018   11:57:00
   186   187   188   189   190   191   192   193   194   195   196