Page 198 - historia 7
P. 198
7.1 Odrodzenie państwa polskiego
wiek NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
XVIII XIX XX XXI
11 listopada 1918 r. – objęcie władzy wojskowej 10 lutego 1919 r. – otwarcie obrad
przez Józefa Piłsudskiego Sejmu Ustawodawczego
Podejmij temat z Wyjaśnij, jaka była geneza Rady Regencyjnej.
z Opisz sytuację polityczną państw zaborczych jesienią 1918 r.
Rada Regencyjna i rząd Ignacego Daszyńskiego
Jesienią 1918 r. wiele wskazywało na to, że po 123 latach niewoli marze-
nia kilku pokoleń Polaków o odzyskaniu niepodległości wreszcie się spełnią.
Wszyscy zaborcy ponieśli klęskę w I wojnie światowej i zmagali się z poważny-
mi problemami wewnętrznymi. Już 7 października 1918 r. Rada Regencyjna
wydała manifest do narodu polskiego. Za główny cel Polaków uznała w nim
odbudowę niepodległego państwa. Zapowiedziała też utworzenie rządu,
który zyskałby akceptację wszystkich partii politycznych. Kilka dni później
przejęła zwierzchnictwo nad polskimi oddziałami zbrojnymi, które walczyły
w służbie Niemców. Tak powstały pierwsze formacje Wojska Polskiego.
Ignacy Daszyński działał w ruchu Rada Regencyjna dążyła do tego, by uznano ją za centralny ośrodek wła-
socjalistycznym w Galicji. dzy. Miała jednak konkurencję. Podobne aspiracje zgłaszał Tymczasowy
W czasach zaborów był wieloletnim
posłem do parlamentu austriackiego. Rząd Ludowy Republiki Polskiej, który powstał 7 listopada 1918 r. w Lu-
Wspierał organizacje strzeleckie, blinie. Składał się on głównie z członków PPS, a na jego czele stał Ignacy
a w 1914 r. współtworzył Legiony Daszyński. Jednak ani socjalistyczny rząd lubelski, ani wspierana przez ende-
Polskie. Przez wiele lat zasiadał
w parlamencie wolnej Polski. ków Rada Regencyjna nie miały wystarczającego poparcia.
Był wicemarszałkiem (1922–1928)
i marszałkiem sejmu (1928–1930). Wyzwalanie ziem polskich
Pomimo trudności związanych z formowaniem się centralnego ośrodka wła-
dzy na ziemiach polskich stopniowo ustępowała administracja zaborców. Żoł-
nierze austriaccy i niemieccy powoli opuszczali teren naszego kraju. Tworzyły
się lokalne ośrodki władzy, m.in. w Cieszynie, Krakowie i Poznaniu. Część
ziem stała się całkowicie wolna. Do końca listopada wyzwolono Galicję Za-
chodnią, Królestwo Polskie, Śląsk Cieszyński i Lwów. Natomiast 11 listopada
1918 r. Polacy objęli formalnie władzę w Warszawie. Stało się to na mocy
porozumienia zawartego z niemieckim dowództwem. Na wyzwolonych zie-
miach należało od podstaw zorganizować administrację, zaprowadzić nowy
ład prawny, a także uporządkować podstawowe dziedziny życia państwowe-
Mieszkańcy Krakowa wiwatujący
po oswobodzeniu miasta go. W tej sytuacji ustanowienie centralnego ośrodka władzy stało się zada-
31 października 1918 r. niem najpilniejszym.
196
02.06.2020 10:24:11
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 196 02.06.2020 10:24:11
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 196
