Page 203 - historia 7

Wielkopolska i Pomorze Gdańskie

Na ukształtowanie granicy z Niemcami największy wpływ miały postanowie-
nia konferencji pokojowej w Paryżu. Jednak jeszcze przed otwarciem obrad
doszło do polsko-niemieckich walk w Wielkopolsce. Impulsem do ich wybu-
chu stał się przyjazd Ignacego Jana Paderewskiego do Poznania 26 grudnia
1918 r. Pianista był owacyjnie witany przez rodaków. Miasto udekorowano
polskimi, francuskimi i angielskimi flagami. Nie spodobało się to niemiecko-
języcznej ludności Poznania. Nazajutrz Niemcy urządzili wielką manifesta- Powstanie wielkopolskie
było spontanicznym zrywem
cję. W jej trakcie zrywali flagi i dewastowali siedziby polskich organizacji. miejscowej ludności. Utworzona
Polacy odpowiedzieli zbrojnie. W mieście wybuchły zamieszki. Zaczęło się przez nią Armia Wielkopolska
powstanie wielkopolskie, które szybko objęło swoim zasięgiem inne mia- na początku 1919 r. liczyła
sta regionu. W styczniu 1919 r. powstańcy, korzystając z osłabienia Niemiec, około 27 tysięcy żołnierzy, głównie
podporządkowali sobie większość Wielkopolski. Z czasem nieprzyjaciel przy- ochotników. Na zdjęciu: powstańcy
na stanowisku ogniowym.
stąpił do kontrofensywy, ale Polacy obronili swoje pozycje. W lutym 1919 r.
na żądanie ententy działania zbrojne przerwano. Na mocy zawartego rozej-
mu Wielkopolska pozostała pod polską kontrolą. Zwycięskie powstanie miało
duże znaczenie dla tych rozstrzygnięć pokojowych w Paryżu, które dotyczyły
przebiegu naszej granicy zachodniej.
Dnia 28 czerwca 1919 r. podpisano traktat wersalski. Na jego mocy
Wielkopolska i Pomorze Gdańskie znalazły się w granicach Rzeczypo-
spolitej. Na Warmii, Mazurach, Powiślu i Górnym Śląsku miały się odbyć
plebiscyty. Natomiast Gdańsk – zamieszkany w przeważającej większości
przez Niemców – stał się wolnym miastem pod kontrolą Ligi Narodów. Pol-
sce przyznano jednak pewne przywileje, m.in. prawo korzystania z gdańskie-
go portu i zarząd nad komunikacją pocztową i kolejową. Traktat wersalski
wszedł w życie w styczniu 1920 r. Wówczas wojska pod dowództwem gen. Powitanie wojsk gen. Hallera
Józefa Hallera przystąpiły do zajmowania Pomorza Gdańskiego. w Grudziądzu

Proces wyzwalania Pomorza
Gdańskiego z rąk niemieckich
zakończyła symboliczna
uroczystość zaślubin Polski
z morzem. Odbyła się ona w Pucku
10 lutego 1920 r. Generał Haller
wrzucił do Bałtyku pierścień
na znak, że Polska odzyskała
dostęp do morza. Obok: obraz
Wojciecha Kossaka Zaślubiny
Polski z Bałtykiem.

201

02.06.2020 10:24:16
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 201 02.06.2020 10:24:16
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 201