Page 137 - historia 8
P. 137

Przeciw dyskryminacji, wojnie

 i światu dorosłych

 W latach 60. XX w. rozwinęły się ruchy społeczne, których przedstawiciele publicznie wyrażali
 swój sprzeciw wobec otaczającej rzeczywistości, obowiązujących wartości i norm.
                                                                          PACYFIZM


 RUCH PRAW OBYWATELSKICH                                                  W latach 60. XX w. wzrosła aktywność ruchów
                                                                          pacyfistycznych, które działały na rzecz pokoju.
                                                                          Szczególnie silne były one w USA, gdzie
 Czarnoskórzy mieszkańcy USA                                              młodzież protestowała przeciwko amerykańskiej
 byli traktowani jak obywatele                                            interwencji wojskowej w Wietnamie. Młodzi
 drugiej kategorii. Żyli w osobnych                                       ludzie składali petycje do władz i decydowali się
 dzielnicach i nie mogli korzystać                                        na akty obywatelskiego nieposłuszeństwa
                                                                          (np. palili dokumenty wzywające do służby
 z miejsc przeznaczonych dla białych.                                     wojskowej). Organizowali też wielotysięczne
 Mieli utrudniony dostęp do nauki                                         demonstracje pod budynkami rządowymi.
 i pracy. Nierówne traktowanie                                            Protesty nierzadko były inspirowane
 stało się przyczyną protestów                                            przez ZSRS w celu podburzenia amerykańskiej
 Afroamerykanów na południu USA.                                          opinii publicznej przeciwko rządowi
 Spotykały się one z brutalną reakcją                                     federalnemu. Amerykańskie władze często
 policji i części białej ludności. Walką                                  brutalnie rozpędzały te manifestacje. Symbolem
 o prawa czarnoskórych kierował                                           pacyfizmu stało się zdjęcie studentki
 pastor Martin Luther [czyt. luter] King                                  Jan Rose Kasmir [czyt. dżan rołz kazmyr],
 (na zdjęciu). Jego działalność                                           którą uwieczniono w chwili wręczania
 doprowadziła do uchwalenia                                               chryzantemy jednemu z amerykańskich żołnierzy
 przez Kongres w lipcu 1964 r. ustawy                                     wysłanych do tłumienia protestów.
 o prawach obywatelskich. Zniosła
 ona dyskryminację ze względu
 na rasę, religię, pochodzenie i płeć.
                                                                          HIPISI
 FEMINIZM
                                                                          Na fali buntu wobec świata dorosłych w latach
                                                                          60. w USA powstał ruch hipisowski. Tworzyli go
 Po 1945 r. kobiety w większości państw                                   młodzi ludzie, którzy odrzucali istniejący system
 uzyskały prawa wyborcze; mogły też                                       społeczny oraz instytucje, na których się
 studiować i podejmować pracę. Nadal miały                                on opierał: rodzinę, państwo, szkołę, kościoły,
 jednak utrudniony dostęp do lepiej płatnych                              wojsko. Hipisi głosili hasła pacyfistyczne.
 zawodów. Otrzymywały też niższe płace.                                   Krytykowali udział USA w wojnie w Wietnamie.
 W latach 60. XX w. w USA i Europie                                       Nosili długie włosy i barwne ubrania, słuchali
 Zachodniej powstał nowoczesny ruch                                       muzyki rockowej [czyt. rokowej], interesowali się
 feministyczny. Osiągnął on pewne sukcesy                                 religiami Wschodu. Żyli w komunach
 w kierunku likwidacji tych nierówności –                                 (niewielkich wspólnotach). Eksperymentowali
 np. w 1964 r. w USA uchwalono ustawę                                     z narkotykami, co często prowadziło
 o prawach obywatelskich (zob. wyżej).                                    do uzależnienia. Ruch hipisowski zdobył dużą
 Część feministek angażowała się w walkę                                  popularność na świecie dzięki hasłu Make love,
 na rzecz upowszechnienia antykoncepcji,                                  not war – (ang.) Czyń miłość, nie wojnę.
 wprowadzenia edukacji seksualnej
 w szkołach oraz zniesienia zakazu aborcji
 (w latach 70. aborcję zalegalizowano między
 innymi w USA i we Francji). Radykalne grupy                              1.   Jakie problemy były podejmowane
 feministek żądały całkowitej zmiany struktur                                  przez poszczególne ruchy społeczne?
 społecznych. Sądziły, iż jest to niezbędne,
 by pozbawić mężczyzn dominującej roli                                    2.   Wypisz skutki działalności opisanych
 w społeczeństwie.                                                             ruchów.

                                                                                   135
   132   133   134   135   136   137   138   139   140   141   142