Page 218 - historia 8
P. 218
6.3 Okrągły Stół
NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
XX XXI
wieki
4 czerwca 1989 r. –
6 lutego–5 kwietnia 1989 r. – obrady częściowo wolne wybory
Okrągłego Stołu parlamentarne
Podejmij temat z Przypomnij najważniejsze wydarzenia Jesieni Narodów.
Niezależne Zrzeszenie Studentów Sytuacja polityczno-gospodarcza u schyłku lat 80. XX wieku
(NZS) – niezależna od władz
organizacja studencka utworzona Polityka Gorbaczowa w ZSRS skłoniła gen. Jaruzelskiego i jego współpra-
w 1980 r., zalegalizowana na początku cowników do ustępstw wobec opozycji. W drugiej połowie lat 80. XX w. wła-
1981 r. NZS popierało demokratyzację dze zaprzestały procesów sądowych. W 1986 r. wypuściły niemal wszystkich
ustroju i żądało autonomii więźniów politycznych. Poza tym zaczęły tolerować funkcjonowanie niektó-
dla środowiska akademickiego. rych organizacji niezależnych. Część struktur Solidarności znów się ujawniła,
W czasie stanu wojennego zostało
zdelegalizowane. Od tego czasu choć w świetle prawa związek pozostawał nielegalny. Rozwijały się też inne
aż do 1988 r. działało w konspiracji. ugrupowania opozycyjne, m.in. działająca w konspiracji Solidarność Wal-
We wrześniu 1989 r. zarejestrowano cząca i ruch Pomarańczowa Alternatywa ośmieszający rzeczywistość PRL
je ponownie. w ulicznych happeningach. Od 1988 r. liczne demonstracje i strajki na uczel-
niach organizowało Niezależne Zrzeszenie Studentów (w skrócie: NZS).
Żądało ono od władz zgody na zalegalizowanie swej działalności. Domagało
się wolności i zmiany ustroju politycznego.
Sytuacja ekonomiczna kraju była fatalna. Spadła produkcja, wzrosło za-
dłużenie zagraniczne. Poziom życia Polaków był bardzo niski. Większość ar-
tykułów była reglamentowana. Przeciętny obywatel mógł na przykład kupić
miesięcznie półtora kilograma cukru, tabliczkę czekolady i kilogram mąki.
Posiadanie kartek wcale nie gwarantowało, że uda mu się nabyć te artykuły.
Sklepy świeciły pustkami. Ludzie godzinami wystawali w kolejkach w ocze-
kiwaniu na dostawę. Podejmowane przez władze próby wdrażania powierz-
chownych reform nie przynosiły żadnych rezultatów.
W lutym 1988 r. rząd wprowadził wysokie podwyżki cen towarów, aby
ratować finanse państwa. Stało się to jedną z przyczyn strajków. Rozpoczęły
się one w kwietniu 1988 r. i wybuchły w wielu dużych zakładach w całym
kraju, m.in. w Stoczni Gdańskiej. Oprócz żądań ekonomicznych strajkują-
cy domagali się ponownej rejestracji Solidarności. Władze stłumiły protesty.
Jednak w sierpniu 1988 r. doszło do ich kolejnej fali. W Szczecinie i Gdańsku
Strajk studencki na Uniwersytecie robotnicy powołali Międzyzakładowe Komitety Strajkowe. W wyniku tych
Warszawskim w 1988 r. U góry wydarzeń funkcję premiera objął partyjny liberał Mieczysław Rakowski.
transparent z popularnym w latach
80. hasłem: Nie ma wolności Jego rząd wprowadził pierwsze reformy rynkowe. Jedną z nich było umożli-
bez Solidarności. wienie działalności prywatnym przedsiębiorcom.
216
