Page 213 - historia 8
P. 213
6.2 Jesień Narodów
NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
XX XXI
wieki
6 lutego 1989 r. – początek 9 listopada 1989 r. –
obrad Okrągłego Stołu upadek muru berlińskiego
Podejmij temat z Przypomnij założenia polityki zagranicznej ZSRS w czasach Gorbaczowa.
Demokratyczne przemiany w Polsce
Wycofanie się Michaiła Gorbaczowa z doktryny Breżniewa obudziło nadzieje
na zmiany wśród mieszkańców państw bloku wschodniego. Pod wpływem wy- Jesień Narodów – proces rozpadu
darzeń w ZSRS coraz odważniej domagali się wolności. Z kolei komunistycz- systemu komunistycznego w Europie
ni przywódcy pozbawieni wsparcia Moskwy byli bardziej skłonni do ustępstw Środkowo-Wschodniej. Jego apogeum
i liberalizacji swej polityki. Rozpoczęła się Jesień Narodów. przypadło na koniec 1989 r.
Zaczęło się w Polsce. Pod koniec lat 80. XX w. gen. Wojciech Jaruzelski
i jego współpracownicy zrozumieli konieczność przeprowadzenia radykalnej
reformy gospodarki we współpracy z opozycją. Ponagliły ich dwie potężne
fale strajków i demonstracji, które wybuchły w 1988 r. Wiosną następnego
roku odbyły się obrady Okrągłego Stołu, w których wzięli udział przed-
stawiciele władz i Solidarności. Obie strony zawarły porozumienie. Na jego
mocy 4 czerwca 1989 r. przeprowadzono częściowo wolne wybory do parla-
mentu. Zakończyły się one sukcesem Solidarności, która wprowadziła swoich
przedstawicieli do sejmu i senatu. Latem 1989 r. Tadeusz Mazowiecki zo-
stał pierwszym niekomunistycznym premierem Polski po II wojnie światowej. Obrady Okrągłego Stołu
Jego rząd – choć kilka ważnych stanowisk objęli w nim komuniści – zapocząt-
kował demokratyczne przemiany w kraju i proces przechodzenia z gospodar-
ki centralnie planowanej do wolnorynkowej.
Śladem Polski – Węgry
Stan węgierskiej gospodarki był fatalny, a niezadowolenie z rządów komu-
nistycznych – coraz większe. Znajdowało ono ujście na ulicach miast, gdzie
opozycja organizowała wielotysięczne demonstracje. Na rozwój wypadków
wpłynęły zmiany w partii komunistycznej. Pod wpływem polityki Gorbaczo-
wa przewagę zdobyli w niej zwolennicy reform. Wiosną 1988 r. doprowadzili
do ustąpienia sekretarza generalnego partii Jánosa Kádára [czyt. janosza ka- Uczestnicy demonstracji
dara], który sprawował rządy od chwili stłumienia powstania w 1956 r. Refor- antykomunistycznej w marcu 1989 r.
matorzy usiedli do rozmów z opozycją przy trójkątnym stole. We wrześniu w Budapeszcie podążający
szlakiem historycznego marszu
1989 r. podpisano porozumienie. Na jego mocy w następnym roku przepro- z 1956 r. – przez most Małgorzaty
wadzono wolne wybory parlamentarne. do pomnika Józefa Bema
211