Page 104 - mat kl 5 cz.1

W niektórych przypadkach mnożenie ułamka zwykłego przez liczbę naturalną można sobie ułatwić przez
odpowiednie skrócenie przed wykonaniem mnożenia.

Przykład 2

4
Wykonajmy mnożenie · 10.
15

4 4 · 10 40 : 5 8 2
Możemy to działanie wykonać tak jak wcześniej: · 10 = = = = 2 ,
15 15 15 : 5 3 3
możemy jednak ułatwić sobie zadanie, jeśli przed mnożeniem wykonamy skrócenie:

8
4 · 10 = 4 · 10 2 = 4 · 2 = = 2 2 Skracamy, dzieląc liczby 10 i 15 przez 5. Otrzymujemy
15 15 3 3 3 3 odpowiednio 2 i 3. Dopiero teraz mnożymy liczby w liczniku.
Na koniec wyłączamy całości.

Można też wykonać skracanie na wcześniejszym etapie, bez zapisywania liczby naturalnej
4
8
2
w liczniku ułamka: 4 3 · 10 = · 2 = 4 · 2 = = 2 2
15
3
3
3
3
Po nabraniu wprawy, podczas obliczania iloczynu ułamka zwykłego i liczby naturalnej część obliczeń możemy wykonywać
3
w pamięci, np. 7 1 · 14 = 6.
2
3. Oblicz podany iloczyn. Pamiętaj o skracaniu przed wykonaniem mnożenia.
5
4
7
a) 8 · 20 b) 12 · 3 c) 25 · 4 d) · 9 e) 11 · 16 f) 27 · 18
4
6
5
24
Przykład 3
1
Obliczmy iloczyn 5 · 9.
6

1
5 · 9 = Najpierw liczbę mieszaną zamieniamy na ułamek niewłaściwy.
6
31 31 · 9 3 Następnie skracamy ułamek, dzieląc liczby 9 i 6 przez 3.
= · 9 = =
6 6 2 Otrzymujemy odpowiednio 3 i 2.
1
= 93 = 46 Teraz mnożymy liczby w liczniku. Na koniec wyłączamy całości.
2 2

4. Oblicz podany iloczyn. Przed pomnożeniem wykonaj skracanie.

4
a) 8 · 1 1 b) 1 3 · 8 c) 20 · 3 7 d) 2 · 25 e) 7 · 3 2 f ) 9 · 6 4
12 10 10 5 7 9

102