Page 199 - polski4

Po chwili
cichnie odgłos kroków
w zimowej nocy ciemnym mroku,
gwiazda za gwiazdą w górze gaśnie
i robi się na świecie jaśniej,
i znika czarnej nocy cień,
i wstaje nowy, jasny dzień,
i budzisz się,
przecierasz wzrok
i witasz – Nowy Rok.

1. Wyszukaj i zapisz w zeszycie w formie tabeli wyrazy oraz związki Uosobienie (personifikacja) –
wyrazowe, którymi podmiot liryczny określa Stary Rok i Nowy Rok. nadanie roślinom, zwierzętom lub

przedmiotom cech ludzkich, np.
Stary Rok Nowy Rok kwiaty się smuciły; otwarte drzwi
zapraszały do wejścia.
...?... ...?...
Kontrast – zestawienie
przeciwstawnych obrazów
2. Zastanówcie się nad tym, kogo/czego cechy mają Stary i Nowy Rok. kogoś lub czegoś. Dla stworzenia
O kim mówi się na przykład, że ma siwą brodę?
kontrastu używa się np. słów
o przeciwnym znaczeniu: stary
3. Ustal, na jakiej zasadzie poeta zbudował obraz Starego i Nowego – nowy, czy wyrazów i wyrażeń
Roku. Zwróć uwagę na przykład na sam tytuł wiersza.
określających przeciwstawne
cechy wyglądu, zachowania: z siwą
4. Przeczytaj zamieszczony niżej fragment wiersza L.J. Kerna.
Porozmawiaj z koleżankami i kolegami o tym, jak można dosłownie brodą – z buzią młodą.
odczytać te wersy, a jakie jest ich ukryte znaczenie.
Przenośnia (metafora) –
i robi się na świecie jaśniej, użycie wyrazów w znaczeniu
i znika czarnej nocy cień, innym niż dosłowne, często
i wstaje nowy, jasny dzień w niespotykanym dotychczas;
również niezwykłe zestawienie

5. Wskażcie inną przenośnię w wierszu L.J. Kerna i wyjaśnijcie jej słów. Przenośnię wykorzystano
znaczenie. w zdaniu: Wieczór zimowy sieje
ciszę – tak podmiot liryczny mówi,
6. Zastanów się, jaki był dla ciebie miniony rok, co ci się udało, a co – że jest cicho. Znaczenia przenośni
nie. Potem wyznacz sobie trzy lub cztery cele na nowy rok. Zapisz czytelnik musi się domyślić, musi je
je na kartce i powieś ją w widocznym miejscu, np. tam, gdzie odra- odkryć.
biasz lekcje.

Cele na nowy rok
...?...

197