Page 45 - przyroda 4

Zachmurzenie i opady atmosferyczne

Ponad powierzchnią ziemi często występują chmury, złożone z kropelek wody albo kryształków lodu,
albo kropelek wody wymieszanych z kryształkami lodu. Stopień pokrycia nieba przez chmury nazywamy
zachmurzeniem. Zachmurzenie określa się najczęściej na podstawie obserwacji, a przedstawia, wy­
korzystując znaki umowne. Czasami powstaje też mgła, którą tworzą drobne kropelki wody unoszące
się w powietrzu (skroplona para wodna). Mgła nie unosi się nad powierzchnią ziemi, lecz się z nią styka.

niebo zachmurzenie zachmurzenie mgła
bez chmur częściowe całkowite
Spójrz na niebo i określ, jaki jest
Sposoby opisywania stopnia zachmurzenia nieba stopień zachmurzenia.

Przekonaj się

Jak powstają chmury i opady?

Potrzebne materiały: wysoki słój lub naczynie żaroodporne, metalowa pokrywka (płaska),
podgrzewacz do potraw oraz małe świeczki do podgrzewacza, woda,
kilkanaście kostek lodu, czajnik, zapalniczka lub zapałki, łyżeczka.
Przebieg doświadczenia (wykonuj je tylko z pomocą osoby dorosłej):

1 Przygotuj podgrzewacz i umieść w nim kilka zapalonych świeczek.
Do wysokiego słoja wlej wrzącą wodę i postaw go na podgrzewaczu.
2 Przykryj słoik odwróconą metalową pokrywką.
3 Połóż na pokrywce kostki lodu.

Obserwacje: Zapisz wyniki obserwacji.
Wniosek: Spróbuj wyjaśnić, jak powstają opady.

W opisanym doświadczeniu wrząca woda intensywnie paruje
i zmienia się w parę wodną. Gdy przykrywamy słoik pokrywką
z kostkami lodu, temperatura powietrza w górnej części słoika szyb­
ko się obniża, a powstała para wodna zamienia się w drobniutkie Chmury są to skupienia
kropelki wody osadzające się na pokrywce. Kropelki wody łączą bardzo małych kropelek wody
się ze sobą i stają się coraz cięższe. Gdy nie mogą utrzymać się na albo kryształków lodu, albo
pokrywce, zaczynają spadać na dno naczynia. W podobny sposób zmieszanych kropelek wody
powstają opady deszczu. z kryształkami lodu.

43

07.10.2022 11:55:28
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 43 07.10.2022 11:55:28
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 43