Page 127 - wos 8
P. 127
Etyka a działalność publiczna
We współczesnym państwie demokratycznym etyka odgrywa istotną rolę,
bo państwo demokratyczne buduje porządek oparty na prawach człowieka
i obywatela, na wzajemnym zaufaniu rządzących i rządzonych.
W demokratycznym państwie prawa etyka dotyczy świata polityki, admi-
nistracji publicznej, sektora obywatelskiego, a także działalności gospodarczej.
W każdym z tych przypadków, a szczególnie w działaniach mieszczących się
w sferze publicznej, zasadniczą sprawą staje się przestrzeganie następujących
wartości etycznych:
• zawsze należy postępować uczciwie i zgodnie z prawem,
• trzeba troszczyć się o dobro publiczne,
• podejmowane działania muszą być transparentne, Transparentność – tu: przejrzystość,
• każde działanie powinno być profesjonalne i skuteczne, jawność działania publicznego.
• należy wykazywać się kompetencją w danej dziedzinie.
Wzrost znaczenia etyki w społeczeństwie następuje wraz z rozwojem
państwa demokratycznego, rozwojem społeczeństwa obywatelskiego i zrozu-
mieniem przez urzędników, polityków, lekarzy, strażaków, że w codziennych
działaniach powinni kierować się wartościami etycznymi.
Szczególna odpowiedzialność w tym względzie spoczywa na osobach,
które otrzymały od społeczeństwa uprawnienia do sprawowania władzy.
Obywatele oczekują, że politycy, funkcjonariusze publiczni, urzędnicy będą
przestrzegać wymienionych wyżej wartości etycznych w sposób bardziej
rygorystyczny niż inne grupy zawodowe i że będą działać na rzecz intere-
su wspólnego. Wielu współczesnych teoretyków państwa odwołuje się tu
do starożytnego greckiego filozofa Arystotelesa i przypomina jego znaną Arystoteles (384–322 p.n.e.) – jeden
maksymę: Rząd jest dobry, gdy jego celem jest dobro całej społeczności, a zły – gdy dba z trzech – obok Sokratesa i Platona –
tylko o siebie. najsławniejszych filozofów starożytnej
Grecji. Pisał niemal o każdej sferze
Kodeks etyki życia człowieka.
Odpowiedź na pytanie: „Jak być dobrym pracownikiem, urzędnikiem, po-
rządnym obywatelem?” można znaleźć w różnych kodeksach etycznych.
W związku z tym we współczesnych demokratycznych państwach obowiązują
zawodowe kodeksy etyki, które określają zasady właściwego postępowania.
Kodeksy te są obecnie w Polsce i w wielu innych państwach normą, a ich
zadaniem jest promowanie pożądanych postaw i zachowań.
Kodeks etyki podkreśla, że postawa pracownika, przestrzeganie przez nie-
go określonych wartości i zasad etycznych jest nie tylko jego prywatną sprawą,
ale też przedmiotem zainteresowania i osądu jego otoczenia. Ponadto kodeks
ma za zadanie motywować pracowników do pożądanego działania, sygnali-
zować problemy i dylematy, jakie występują w pracy, i w ten sposób pogłębiać
wrażliwość na nieetyczne zachowania. Kodeks etyki może dotyczyć: lekarzy,
pielęgniarek i położnych, nauczycieli, komorników, radców prawnych, ban-
kierów, urzędników samorządowych i innych. Kodeks etyki zawodowej komornika.
125