Page 128 - wos 8

Kodeksów nie tworzy się po to, by rozstrzygały każdą sytuację, lecz po
to, by przypominały o ważnych obowiązkach moralnych związanych z wy-
konywaniem danego zawodu. Kodeks może pełnić funkcję wychowawczą
i informacyjną, uświadamiać, jakie wartości etyczne są szczególnie ważne
i jakie wymagania stawiane są przed tymi, którzy chcą swoją pracę wykony-
wać właściwie. Kodeksy akcentują szczególne znaczenie zasad etycznych dla
sfery publicznej.

W wielu instytucjach funkcjonują
zawodowe komisje etyki, które – Łamanie zasad etycznych w życiu publicznym
w miarę możliwości – starają
się walczyć z nieetycznymi Problem łamania zasad etycznych w sferze życia publicznego występuje we
zachowaniami pracowników. wszystkich państwach świata. W zależności od kraju jego nasilenie może się
jednak różnić.
Istnieje wiele przyczyn łamania zasad etycznych. Należą do nich m.in.:
niedoskonałość prawa, niskie zarobki, słabość charakteru, brak osobistej
uczciwości, trudne warunki ekonomiczne w państwie, zła kondycja moralna
społeczeństwa, niski poziom kultury osobistej, chęć zdobycia władzy i wpły-
wów za wszelką cenę, przyzwolenie społeczne na negatywne zjawiska. Łama-
Patologia – nieprawidłowe zjawiska nie zasad etycznych prowadzi do szeregu patologii, które mają niekorzystne
występujące w życiu społecznym, skutki dla społeczeństwa. Do patologii tych zaliczamy m.in. dyskryminację,
niosące ze sobą negatywne skutki. nepotyzm, mobbing, korupcję, demagogię i populizm.
Dyskryminacja – poniżanie, Dyskryminacja ze względu na płeć dotyczy głównie kobiet, ale cza-
prześladowanie lub ograniczanie sem również mężczyzn. Mimo ciągłego wzrostu aktywności zawodowej płci
praw poszczególnych osób lub grup żeńskiej w większości przypadków wysokie stanowiska zajmują głównie męż-
społecznych ze względu na rasę, czyźni. Dyskryminacja może dotyczyć także osób w podeszłym wieku, niepeł-
narodowość, wyznanie, płeć itp.
nosprawnych, należących do innej rasy lub innego narodu itp.
Nepotyzm – faworyzowanie Nepotyzm, kumoterstwo i faworytyzm są to zjawiska jednoznacznie
krewnych przy obsadzaniu stanowisk negatywne z perspektywy przestrzegania zasad służby publicznej, jednak czę-
(np. urzędniczych).
sto bagatelizowane. Faworytyzm określa się jako układ stosunków, w którym
Kumoterstwo – wzajemne ulubieńcy mają stanowiska i wpływy, kumoterstwo – jako wzajemne popiera-
popieranie się znajomych lub członków nie się ludzi związanych pokrewieństwem, zażyłością, wspólnymi, nie zawsze
tej samej grupy społecznej (np. partii
politycznej) w celu osiągnięcia jakichś uczciwymi, interesami, a nepotyzm to nadużycie polegające na faworyzowa-
korzyści. niu krewnych przy obsadzaniu stanowisk, np. w urzędach, szkołach. Skutki
wymienionych zjawisk sprowadzają się niejednokrotnie do tego, że stanowi-
Faworytyzm – popieranie faworytów,
ulubieńców, np. przy obsadzaniu ska publiczne otrzymują osoby niekompetentne, nieprzygotowane do pełnie-
stanowisk urzędniczych. nia powierzonych im funkcji. Konsekwencje takich nieetycznych zachowań
ponosi więc cała społeczność.

Mobbing – stosowanie różnych form Mobbing (pochodzi od angielskiego słowa mobb, które znaczy 'rzucać się
przemocy psychicznej w miejscu pracy. na kogoś') to uporczywe szykanowanie, prześladowanie pracowników, a także
terror psychiczny stosowany wobec wybranych pracowników danej instytucji
czy firmy. Mobbing polega nie tylko na tworzeniu złej atmosfery w pracy
przez docinki, obrażanie, niemiłe uwagi, ale także obejmuje różnego rodzaju
kary, ograniczenia i represje oraz dyskryminację. Przykłady najczęściej wystę-
pujących form mobbingu przedstawia wykres.

126