Page 89 - wos 8
P. 89

Jednostki samorządu terytorialnego mogą zaciągać kredyty i pożyczki     Ciekawe!
          bankowe na pokrycie ustalonych w budżecie wydatków (głównie w obszarze     Jak do tej pory w Polsce miał miejsce
          inwestycji). Aby zapewniona była płynność finansowa województw, powiatów   jeden przypadek likwidacji gminy ze
          i gmin, maksymalna wysokość tych zobowiązań finansowych jest ściśle okreś-  względu na ogromne zadłużenie. Po-
          lona obowiązującymi przepisami.                                            dejmowane przez ustanowiony zarząd
             Kontrolę  gospodarki  finansowej  jednostek  samorządu  terytorialnego   komisaryczny próby poprawy sytuacji
          sprawują  regionalne  izby  obrachunkowe  (RIO)  działające  w  każdym     finansowej gminy Ostrowice w woje-
                                                                                     wództwie  zachodniopomorskim  nie
          z 16 województw. Organy te, podlegające rządowi, dokonują doraźnych lub    dały pozytywnych rezultatów. Rozpo-
          kompleksowych kontroli dotyczących m.in. uchwalania i realizacji budżetu,   rządzeniem Rady Ministrów została
          zaciągania zobowiązań finansowych.                                         ona  z  początkiem  2019  r.  podzielona
                                                                                     między dwie sąsiednie gminy i prze-
          Nadzór nad samorządem                                                      stała istnieć.
          Samorząd terytorialny jest niezależny od władz państwowych, ale w swoim
          działaniu nie jest wolny od nadzoru tych władz. Przede wszystkim działa-
          nia  samorządu  podlegają  kontroli  wojewody,  czyli  przedstawiciela  rządu
          (wyznacza go premier) na dane województwo. Jeżeli jakieś uchwały bądź za-
          rządzenia władz samorządowych są sprzeczne z prawem, wojewoda może
          wstrzymać ich wykonanie i realizację.
             Gdy władze samorządu w rażący sposób nie wywiązują się ze swoich obo-
          wiązków, zwłaszcza w kwestiach finansowych, a podejmowane próby zmiany
          sytuacji nie dają nadziei na poprawę, premier rządu może ustanowić zarząd
          komisaryczny. Skutkuje to zawieszeniem organów samorządu. Wówczas
          ich kompetencje przejmuje wyznaczony komisarz.





          W skrócie                                             Czy już umiesz?

               Wiele spraw z zakresu zadań publicznych           1   Wyjaśnij, czym jest samorząd terytorialny.
              dotyczących społeczności lokalnej władza centralna
              przekazuje samorządom terytorialnym. Działanie     2   Scharakteryzuj strukturę samorządu terytorialnego
              takie nazywamy decentralizacją.                       w Polsce.
                                                                 3   Wyjaśnij podane pojęcia:
               Reforma administracyjna w Polsce, która weszła
              w życie 1 stycznia 1999 r., wprowadziła trójszczeblowy     z  decentralizacja władzy,
              podział terytorialny kraju – na województwa, powiaty      z  gmina wiejska,
              i gminy.                                                  z  dotacja celowa,
                                                                        z  zarząd komisaryczny.
               Jednostki samorządu terytorialnego dochody        4   Wymień zadania jednostek samorządu terytorialnego.
              na rozwój i bieżącą działalność czerpią ze źródeł
              własnych (są to np. podatki, opłaty, majątek       5   Omów źródła finansowania samorządów.
              komunalny) oraz z dotacji i subwencji państwa.
                                                                 6   Czy samorząd terytorialny jest, twoim zdaniem,
              Nadzór nad działaniami samorządu terytorialnego       potrzebny? Uzasadnij odpowiedź.
              sprawuje wojewoda (odpowiada za przestrzeganie
              prawa) oraz Regionalna Izba Obrachunkowa           7   Napisz, gdzie mieszkasz. Wymień kolejno: miejscowość,
              (odpowiada za finanse).                               gminę, powiat i województwo.

                                                                                   87
   84   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94