Page 125 - biologia5
P. 125

Przekonaj się                                                                                 linia wskazująca,
                                                                                                        jak należy przekroić
                                                                                                        nasiono
          Obserwacja nasiona kukurydzy

          Potrzebne materiały:  nasiono kukurydzy (surowej, gotowanej
                               lub konserwowej), ostry nóż.

          Opis czynności:
           1   Przetnij nasiono kukurydzy na pół – tak jak pokazano na ilustracji.

           2   Zaobserwuj elementy nasiona.
           3   Wykonaj schematyczny rysunek przekroju nasiona w zeszycie.

          Wynik obserwacji:    Podpisz na rysunku łupinę, bielmo i zarodek.






          Jak się rozwija roślina?                                                       Ciekawe!
          Pierwszym etapem rozwoju rośliny jest kiełkowanie, czyli wypusz-
          czanie korzenia przez pęknięcie powstałe w łupinie nasiennej (il. 4.9).
          Korzeń wydobywający się z nasiona najczęściej przypomina począt-
          kowo kształtem i kolorem kieł – stąd nazwa tego procesu. Wkrótce
          potem z zarodka rozwija się pęd. Aby jednak doszło do kiełkowa-
          nia, nasiona muszą trafi ć na odpowiednie warunki. Potrzebna jest
          właściwa temperatura, a także dostęp do wody i tlenu. Dla                      Do produkcji oczyszczonej białej
          niektórych gatunków znaczenie ma też nasłonecznienie – część                   mąki wykorzystuje się wyłącznie
          nasion kiełkuje pod wpływem światła, inne wymagają ciemności.                  bielmo z nasion pszenicy, na-
            Na odpowiednie warunki udaje się trafi ć zwykle tylko nielicznym             tomiast mąka razowa zawiera
          nasionom. Dlatego rośliny wytwarzają ich bardzo wiele, zwiększając             również zmielone zarodki i łupiny
          w ten sposób szansę na uzyskanie potomstwa.                                    nasienne.
















                                                                                         Określ,  w  jaki  sposób  roślina
                                                                                         uzyskuje niezbędną jej do życia
                                                                                         energię na pierwszym i na ostat-
         4.9   Kolejne etapy rozwoju młodej rośliny. Początkowo kiełkująca roślina nie   nim z pokazanych etapów roz-
          ma liści i nie prowadzi fotosyntezy. Energię zdobywa przez oddychanie, zużywając   woju. Porównaj te dwa sposoby
          zapasy substancji odżywczych z nasiona                                         uzyskiwania energii.

                                                                                 123



   0625_Biologia_5_.indd   123                                                                                25.06.2018   13:31:30
   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130