Page 33 - biologia5
P. 33
Więcej na temat
Temperatura otoczenia a intensywność oddychania
Dzięki oddychaniu organizmy uzyskują energię chemiczną i cieplną.
Energia chemiczna jest wykorzystywana w różnych procesach
komórkowych, natomiast energia cieplna zapewnia odpowiednią
temperaturę ciała. Zwierzęta stałocieplne, np. ssaki, utrzymują
temperaturę ciała niezależnie od temperatury otoczenia. Przed
utratą ciepła chronią je m.in. włosy pokrywające skórę. Morsy i inne
zwierzęta polarne (żyjące w rejonach świata, gdzie panuje bardzo
niska temperatura powietrza) mają grubą warstwę tkanki tłusz-
czowej, która chroni je przed utratą ciepła. Gdy temperatura ciała
lub otoczenia spada, zwiększa się intensywność ich oddychania.
Temperatura ciała zwierząt zmiennocieplnych, np. ryb, zmienia Niedźwiedź polarny ma futro z włosów
się wraz z temperaturą otoczenia. W niskiej temperaturze zwierzęta o pustych przestrzeniach wewnątrz.
zmiennocieplne mogą zapaść w odrętwienie, co pozwala im prze- Takie futro lepiej go chroni przed
trwać niekorzystny okres. zimnem
W skrócie
Oddychanie tlenowe i fermentacja prowadzą do uwolnienia energii w wyniku przekształcenia cukru.
Oddychanie tlenowe polega na uwolnieniu całej energii zmagazynowanej w cukrze na skutek jego
przekształcenia w wodę i dwutlenek węgla przy udziale tlenu.
Fermentacja pozwala na uwolnienie tylko części energii zmagazynowanej w cukrze.
W trakcie fermentacji cukier przekształcany jest w kwas mlekowy (fermentacja mlekowa) lub alkohol
(fermentacja alkoholowa).
W trakcie fermentacji alkoholowej wydzielany jest dwutlenek węgla.
Czy już umiesz? Sprawdź się!
1 Określ, czy w mitochondriach zachodzi oddychanie tlenowe, czy fermentacja. Wymień substancje, które
powstają podczas tego procesu.
2 Podaj podobieństwa i różnice między fermentacją alkoholową a oddychaniem tlenowym.
3 Krótko omów wybrany rodzaj fermentacji (spośród dwóch poznanych), podając:
a) nazwę organizmu, w którym proces ten zachodzi,
b) substancje powstające w wyniku przekształcenia cukru,
c) przykład produktu spożywczego, który uzyskujemy dzięki temu procesowi.
31
0625_Biologia_5_.indd 31 25.06.2018 13:27:17