Page 53 - biologia5
P. 53

Wykorzystywanie bakterii przez człowieka
          Właściwości  bakterii  sprawiają,  że  są  one  wykorzystywane  przez
          ludzi w wielu dziedzinach życia, między innymi w przemyśle. Fer-
          mentacja prowadzona przez bakterie beztlenowe jest niezbędna do
          uzyskania różnorodnych produktów spożywczych, np. kiszonej
          kapusty albo serów. Bakterie są także używane do produkcji witamin
          i leków. Od wielu lat w ten sposób pozyskuje się m.in. insulinę –
          substancję niezbędną do leczenia cukrzycy (il. 2.8). Choroba ta
          objawia się podwyższonym poziomem cukru we krwi, co zagraża
          zdrowiu i życiu człowieka. Insulina obniża poziom cukru we krwi
          do bezpiecznego poziomu. Właściwości saprofityczne bakterii wy-
          korzystuje się w oczyszczalniach ścieków, gdzie organizmy te
          przekształcają niebezpieczne dla zdrowia związki zawarte w ście-
          kach w mniej szkodliwe substancje (il. 2.9).
























          2.8  Insulina była pierwszą substancją leczniczą       2.9  Oczyszczanie ścieków, do którego wykorzystuje się
          wyprodukowaną dzięki bakteriom                         organizmy, jest nazywane biologicznym w odróżnieniu od
                                                                 chemicznego, w którym używa się substancji chemicznych


            Bakterie mają również niekorzystny wpływ na życie i zdrowie
          człowieka.  Powodują  gnicie  produktów  spożywczych  oraz
          przemysłowych (np. papieru i drewna). Choć niektóre bakterie
          żyją w symbiozie z człowiekiem, np. tworząc mikroflorę w jelicie
          grubym  (por.  z  il.  2.5  na  s.  48),  wiele  innych  bakterii  powoduje
          choroby ludzi, a także roślin i zwierząt. Na przykład, bakte-
          rie  z  gatunku  Enterococcus dissolvens  [czyt.  enterokokus  disolwens]
          powodują gnicie łodyg kukurydzy. Natomiast szkodliwe substancje
          wydzielane przez gronkowca złocistego, nazywane  toksynami,                    Toksyna – substancja trująca
          zatruwają takie produkty, jak lody czy majonez, dlatego spożycie               wytwarzana przez niektóre
          zakażonego jedzenia jest niebezpieczne dla zdrowia.                            organizmy.

                                                                                  51



   0625_Biologia_5_.indd   51                                                                                 25.06.2018   13:27:55
   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58