Page 151 - biologia 7
P. 151

6.2      Jak dbać o oczy?




          Podejmij temat










          Jak przyciemniane okulary
          chronią oczy?






          Wady wzroku                                                                Ciekawe!

          Wady wzroku pojawiają się z wiekiem lub są wrodzone. Do najczęściej wy-    Daltonizm to wada wrodzona. Częściej
                                                                                     dotyka mężczyzn (ok. 8%) niż kobiety
          stępujących należą krótkowzroczność i dalekowzroczność. Są związane        (ok. 0,5%). Polega  na braku zdolności
          z powstawaniem obrazu nie na siatkówce, ale poza nią, co powoduje, że widzi   do właściwego rozpoznawania kolorów.
          się nieostro (patrz infografika na s. 150). Inną wadą wzroku jest astygma-  Wynika  to  z  nieprawidłowej  budowy
          tyzm. Jego przyczyną są nierówności na rogówce. Załamujące się światło     siatkówki oka, co uniemożliwia rozróż-
          skupia się w różnych miejscach siatkówki i powstający obraz jest nieostry.   nianie barw zielonej i czerwonej.  Nazwa
             Aby  osoby  mające  wymienione  wady  widziały  prawidłowo,  stosuje  się   choroby pochodzi od nazwiska angiel-
          okulary. Są one sztucznymi soczewkami o różnym kształcie: wklęsłym, wypu-  skiego fizyka i chemika Johna Daltona.
                                                                                     Badacz ten jako pierwszy zrozumiał, że
          kłym lub cylindrycznym. W zależności od wady wzroku i jej zaawansowania    widzi poszczególne barwy zupełnie ina-
          okulista zaleca odpowiednią soczewkę w okularach. Obecnie stosuje się także   czej niż inni ludzie.
          soczewki kontaktowe zakładane bezpośrednio na rogówkę.
             Niektórzy ludzie mają trudności z rozpoznawaniem barw. Ta wada na-
          zywa się daltonizm. Z powodu nierozróżniania barw zielonej i czerwonej
          daltonizm utrudnia poruszanie się w ruchu drogowym.


          Choroby oczu – zaćma i jaskra
          Oko ludzkie starzeje się tak jak każda inna część ciała. Wskutek tego pojawia-
          ją się choroby prowadzące do zaburzenia funkcjonowania tego narządu i po-
          stępującego zaniku widzenia. Taką chorobą jest zaćma, w której mętnieje so-
          czewka, co utrudnia promieniom świetlnym przedostanie się do siatkówki (il.
          6.5). Obecnie leczy się ją, usuwając mętną soczewkę i wstawiając syntetyczną.
             Inną chorobą prowadzącą do utraty wzroku jest jaskra. Jej przyczyną
          jest wzrost ciśnienia w gałce ocznej. Często dochodzi do tego na skutek zmian
          anatomicznych powodujących uszkodzenie nerwu wzrokowego. Utrudnione        6.5    Zaćma to jedna z chorób
          lub niemożliwe jest wówczas przekazanie sygnału z siatkówki do kory wzro-  oczu pojawiająca się u starszych
                                                                                      ludzi. U mężczyzny na zdjęciu
          kowej w mózgu i obraz nie powstaje. W leczeniu jaskry stosuje się krople do   widoczne jest zdrowe lewe oko
          oczu obniżające ciśnienie, a czasami niezbędny jest zabieg operacyjny.      i chore prawe

                                                                                   149



                                                                                                              06.12.2022   16:42:07
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   149
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   149                                                              06.12.2022   16:42:07
   146   147   148   149   150   151   152   153   154   155   156