Page 155 - biologia 7
P. 155

Budowa ucha                                                                Ciekawe!

          Ucho zewnętrzne składa się z widocznej na głowie małżowiny usznej          Nauka mówienia jest ściśle związana
                                                                                     z rozwojem słuchu. Dzieciom z wrodzony-
          i przewodu słuchowego, który wchodzi w głąb czaszki. Ucho środkowe         mi wadami słuchu lub tym, w przypadku
          i ucho wewnętrzne – jak nazwy  wskazują  – mieszczą się w środku głowy.    których pojawiły się one w bardzo wcze-
          Małżowina  uszna,  w  mowie  potocznej  nazywana  „uchem”,  dzięki  swoim   snym dzieciństwie, trudniej jest nauczyć
          pofałdowaniom zbiera dźwięki z otoczenia. Trafi ają one do przewodu słu-   się mówić. Ponadto wyrazy wymawiane
          chowego, na którego końcu znajduje się błona bębenkowa rozpoczynająca      przez dzieci z taką wadą mogą mieć inne
          ucho środkowe. Dochodzące dźwięki powodują jej drgania i w ten sposób      brzmienie. Bardzo ważnym programem
          przenoszone są do wnętrza ucha środkowego. Tam znajdują się 3 kosteczki    zdrowotnym są wprowadzone przez pro-
                                                                                     fesora Henryka Skarżyńskiego z Instytutu
          słuchowe: młoteczek, kowadełko i strzemiączko. Drgania błony bębenkowej    Fizjologii i Patologii Słuchu przesiewowe
          sprawiają, że kosteczki słuchowe poruszają się w rytm tych drgań. Młoteczek   badania słuchu u noworodków i nie-
          uderza w kowadełko, które z kolei uderza w strzemiączko. Tym sposobem      mowląt. Umożliwiają one wczesne wy-
          informacja o dźwiękach dochodzi do ucha wewnętrznego.                      krycie wad słuchu i podjęcie ich szybkie-
             Częścią ucha środkowego jest trąbka słuchowa – łącząca wypełnioną       go leczenia, co poprawia komfort życia
          powietrzem komorę ucha środkowego z gardłem. Dzięki niej wyrównywane       i pozwala na naukę.
          są zmiany ciśnienia powietrza w uchu, które mogą wpływać na drgania koste-
          czek słuchowych, a tym samym zniekształcać słyszany dźwięk.
             Ucho wewnętrzne to struktura kostna z błoniastymi strukturami wypeł-
          nionymi płynem. Składa się z 2 części: ślimaka, który odpowiada za słuch,
          oraz kanałów półkolistych odpowiadających za równowagę. W ślimaku
          znajdują się urzęsione komórki – receptory słuchu; są one połączone
          z neuronami tworzącymi nerw słuchowy.
             Ruch kosteczek słuchowych powoduje, że w płynie wypełniającym ślimak
          tworzą się drgania. Te wywołują fale, które poruszają rzęskami komórek re-
          ceptorowych. To z kolei pobudza nerw słuchowy. Tym sposobem fala dźwię-
          kowa dociera do mózgu.





          Przekonaj się


          Obserwacja modelu części ucha


          Potrzebne materiały:  balonik, tekturowa rolka po ręczniku papierowym.

          Opis czynności:
           1   Naciągnij balonik na jeden z końców tekturowej rolki. Zrób to tak, by guma nad otworem była dobrze napięta.

           2   Wydawaj do wnętrza tekturowej rolki dźwięki o różnej głośności i wysokości.

           3   Druga osoba niech obserwuje, co się dzieje z powierzchnią balonika podczas wydawania dźwięków.

          Wynik obserwacji:    Zapisz, co się działo z powierzchnią balonika podczas wydawania dźwięków.

          Wniosek:               Sformułuj go i zapisz w zeszycie. Działanie których części ucha przedstawia zbudowany model?

                                                                                   153



                                                                                                              06.12.2022   16:42:10
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   153                                                              06.12.2022   16:42:10
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   153
   150   151   152   153   154   155   156   157   158   159   160