Page 147 - biologia 8
P. 147
Formy ochrony przyrody OCHRONA GATUNKOWA
W stosunku do gatunków objętych ochroną gatunkową obowiązują różne zakazy:
w przypadku zwierząt – zakaz płoszenia, przetrzymywania i zabijania;
OCHRONA OBSZAROWA w przypadku roślin i grzybów – zakaz zbierania, świadomego niszczenia, przetrzymywania,
niszczenia siedlisk tych organizmów i handlowania nimi.
Czym się różnią poszczególne formy ochrony obszarowej: park narodowy od rezerwatu przyrody
i park krajobrazowy od obszaru chronionego krajobrazu? PRZYKŁADY ORGANIZMÓW OBJĘTYCH OCHRONĄ GATUNKOWĄ W POLSCE
grzyby
grzyby
Park narodowy Rezerwat przyrody Grupa nietworzące zlicheni-
organizmów rośliny porostów zowane, pajęczaki płazy gady ptaki ssaki
czyli porosty
Liczby ścisłą 415 54 178 8 10 8 427 51
taksonów
pod czę-
ochroną* ściową 315 63 27 3 8 5 9 22
mikołajek gwiazdosz granicznik gryziel grzebiuszka gniewosz rycyk żubr
Przykładowe nadmorski kwiatusz- płucnik tapetnik ziemna plamisty
organizmy kowaty
* Takson to kategoria
systematyczna
organizmów, np. gatunek
rozległy obszar o powierzchni ponad 1000 ha obejmuje obszar o powierzchni poniżej 1000 ha lub rodzaj. Dane liczbowe
wg aktów prawnych
wyróżnia się przyrodniczo, pozostaje w stanie pozostaje w stanie naturalnym lub mało aktualnych w 2020 r.
naturalnym lub bliskim naturalnemu zmienionym
ochronie podlega cała przyroda – wszystkie procesy ochronie podlegają elementy przyrody
ekologiczne, gatunki i ekosystemy wyróżniające się szczególnymi wartościami
jest niezamieszkały przez człowieka przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi, OCHRONA INDYWIDUALNA
wpływ działalności ludzkiej na stan krajobrazu krajobrazowymi, np. ekosystemy, ostoje Powszechnie znanymi formami ochrony indywidualnej są pomniki przyrody. Nieco rzadziej spotyka
i przyrody jest w nim niewielki i siedliska roślin, grzybów i zwierząt, formy
można go odwiedzać, poruszając się jedynie przyrody nieożywionej się użytki ekologiczne. Dodatkowymi formami ochrony przyrody indywidualnej są stanowiska
po wyznaczonych szlakach dokumentacyjne i zespoły przyrodniczo-krajobrazowe. Stanowią je obszary wartościowe pod
względem walorów naukowych, widokowych czy estetycznych.
Park krajobrazowy Obszar chronionego krajobrazu Pomniki przyrody Użytki ekologiczne
pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej niewielkie powierzchniowo cenne przyrodniczo
obszar chroniony wyróżniający się wartościami teren chroniony ze względu na zróżnicowany lub ich skupienia obiekty
przyrodniczymi, krajobrazowymi, historycznymi krajobraz, wartości turystyczne i wypoczynkowe mają szczególne wartości przyrodnicze, naukowe, ich zachowanie jest ważne ze względu na
i kulturowymi zwykle jest zamieszkały przez człowieka kulturowe, historyczne lub krajobrazowe podtrzymanie różnorodności biologicznej
strzeże się na nim tych wartości zgodnie z zasadami ogranicza się tu niektóre formy działalności zalicza się do nich np. stare drzewa, krzewy, źródła, zalicza się do nich np. oczka wodne, wydmy,
racjonalnego i zrównoważonego gospodarowania ludzkiej wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy starorzecza, wychodnie skalne
zasobami przyrody często pełni rolę korytarza ekologicznego narzutowe, jaskinie
na tych zasadach jest w nim dopuszczona działalność dopuszcza się w nim działalność rolniczą, leśną
gospodarcza i rybacką
145