Page 147 - biologia 8
P. 147

Formy ochrony przyrody  OCHRONA GATUNKOWA
         W stosunku do gatunków objętych ochroną gatunkową obowiązują różne zakazy:
           w przypadku zwierząt – zakaz płoszenia, przetrzymywania i zabijania;
 OCHRONA OBSZAROWA    w przypadku roślin i grzybów – zakaz zbierania, świadomego niszczenia, przetrzymywania,
            niszczenia siedlisk tych organizmów i handlowania nimi.
 Czym się różnią poszczególne formy ochrony obszarowej: park narodowy od rezerwatu przyrody
 i park krajobrazowy od obszaru chronionego krajobrazu?  PRZYKŁADY ORGANIZMÓW OBJĘTYCH OCHRONĄ GATUNKOWĄ W POLSCE

                                                   grzyby
                                       grzyby
 Park narodowy  Rezerwat przyrody  Grupa   nietworzące   zlicheni-
            organizmów      rośliny   porostów    zowane,   pajęczaki    płazy       gady       ptaki      ssaki
                                                czyli porosty
          Liczby   ścisłą    415         54         178         8          10         8          427         51
          taksonów
          pod      czę-
          ochroną*  ściową   315         63          27         3          8          5           9          22

                          mikołajek  gwiazdosz   granicznik   gryziel  grzebiuszka  gniewosz    rycyk       żubr
          Przykładowe     nadmorski   kwiatusz-   płucnik    tapetnik    ziemna    plamisty
          organizmy                    kowaty


         * Takson to kategoria
         systematyczna
         organizmów, np. gatunek
   rozległy obszar o powierzchni ponad 1000 ha    obejmuje obszar o powierzchni poniżej 1000 ha  lub rodzaj. Dane liczbowe
         wg aktów prawnych
   wyróżnia się przyrodniczo, pozostaje w stanie     pozostaje w stanie naturalnym lub mało   aktualnych w 2020 r.
 naturalnym lub bliskim naturalnemu  zmienionym
   ochronie podlega cała przyroda – wszystkie procesy     ochronie podlegają elementy przyrody
 ekologiczne, gatunki i ekosystemy  wyróżniające się szczególnymi wartościami
   jest niezamieszkały przez człowieka  przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi,   OCHRONA INDYWIDUALNA
   wpływ działalności ludzkiej na stan krajobrazu   krajobrazowymi, np. ekosystemy, ostoje   Powszechnie znanymi formami ochrony indywidualnej są pomniki przyrody. Nieco rzadziej spotyka
 i przyrody jest w nim niewielki  i siedliska roślin, grzybów i zwierząt, formy
   można go odwiedzać, poruszając się jedynie   przyrody nieożywionej  się użytki ekologiczne. Dodatkowymi formami ochrony przyrody indywidualnej są stanowiska
 po wyznaczonych szlakach  dokumentacyjne i zespoły przyrodniczo-krajobrazowe. Stanowią je obszary wartościowe pod
         względem walorów naukowych, widokowych czy estetycznych.

 Park krajobrazowy  Obszar chronionego krajobrazu  Pomniki przyrody  Użytki ekologiczne
















           pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej     niewielkie powierzchniowo cenne przyrodniczo
   obszar chroniony wyróżniający się wartościami     teren chroniony ze względu na zróżnicowany   lub ich skupienia  obiekty
 przyrodniczymi, krajobrazowymi, historycznymi   krajobraz, wartości turystyczne i wypoczynkowe    mają szczególne wartości przyrodnicze, naukowe,     ich zachowanie jest ważne ze względu na
 i kulturowymi    zwykle jest zamieszkały przez człowieka  kulturowe, historyczne lub krajobrazowe  podtrzymanie różnorodności biologicznej
   strzeże się na nim tych wartości zgodnie z zasadami     ogranicza się tu niektóre formy działalności     zalicza się do nich np. stare drzewa, krzewy, źródła,     zalicza się do nich np. oczka wodne, wydmy,
 racjonalnego i zrównoważonego gospodarowania   ludzkiej  wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy   starorzecza, wychodnie skalne
 zasobami przyrody    często pełni rolę korytarza ekologicznego  narzutowe, jaskinie
   na tych zasadach jest w nim dopuszczona działalność     dopuszcza się w nim działalność rolniczą, leśną
 gospodarcza  i rybacką

                                                                                   145
   142   143   144   145   146   147   148   149   150   151   152