Page 148 - biologia 8
P. 148
Międzynarodowe umowy i formy ochrony przyrody
Polska podpisała kilka międzynarodowych dokumentów, na mocy których są
chronione cenne obszary i jest zapewniona ciągłość siedlisk z ograniczonym
Korytarze ekologiczne – obszary wpływem człowieka. Sieć tych obszarów tworzy korytarze ekologiczne –
łączące ze sobą większe kompleksy ciągi komunikacyjne służące swobodnemu przemieszczaniu się zwierząt, gdzie
dzikiej przyrody. Tworzą sieć rośliny i grzyby znajdują lepsze warunki rozwoju. Często biegną one wzdłuż
umożliwiającą przemieszczanie się dolin rzecznych. Łączą ze sobą większe kompleksy dzikiej przyrody.
zwierząt, zapewniają dogodne warunki
rozwoju roślin i grzybów. Takie korytarze ekologiczne utworzono w ramach programu Natura 2000.
Dzięki temu na terytorium Unii Europejskiej stworzono sieć obszarów obję-
tych ochroną przyrody. Inną międzynarodową formą ochrony są rezerwaty
biosfery UNESCO, o czym więcej przeczytasz na s. 148–152.
Do istotnych form ochrony przyrody w ramach współpracy międzynaro-
dowej należy inicjatywa CITES, czyli Konwencja o międzynarodowym
handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych
wyginięciem. Polska zobowiązała się strzec granic, by uniemożliwić prze-
myt do naszego kraju chronionych zwierząt, roślin lub ich fragmentów albo
wywożenie cennych organizmów. Również stroje i dodatki, np. wykonane
z krokodylej skóry, ozdoby z drewna rzadkich drzew czy z kości słoniowej,
mogą zostać odebrane na granicy, a osobie, która je przewozi, grozi kara.
Kolejną międzynarodową umową obowiązującą również w Polsce jest np.
dokument o ochronie obszarów wodnobłotnych. Podpisano go w irań-
skim mieście Ramsar i jest znany jako konwencja ramsarska. Z kolei
konwencja berneńska podpisana w Bernie w 1979 r. uzgadnia warunki
międzynarodowej współpracy w kwestii ochrony gatunków dzikiej flory
(roślin) i fauny (zwierząt) oraz ich siedlisk.
Ochrona bierna i ochrona czynna
Czasem wystarczy wyłączyć jakiś obszar z użytkowania, by go chronić – wów-
czas jest to ochrona bierna. Niekiedy jednak, aby zachować wyjątkowo
cenne organizmy i siedliska, konieczne jest zaangażowanie ludzi. Wówczas
jest to ochrona czynna. W takim przypadku człowiek ingeruje w środowi-
sko, np. przez powtórne wprowadzanie zwierząt czy roślin w miejsca,
w których zostały one wytępione, czy przez koszenie łąk, które służą jako
lęgowiska rzadkich ptaków. Do ochrony czynnej należy też przenoszenie
niektórych roślin z tych miejsc, które zostaną zniszczone (np. z powodu
inwestycji budowlanych), lub przywracanie odpowiednich stosunków
wodnych tam, gdzie zostały one zaburzone.
4.15 Dzięki akcji odtwarzania W ramach ochrony czynnej odtwarzane są populacje gatunków
populacji sokoła wędrownego o bardzo małej liczebności. W Polsce działa m.in. program odtworzenia
każdego roku ptaki te zakładają populacji sokoła wędrownego (il. 4.15). Hodowane młodociane ptaki wpro-
w Polsce ok. 20 gniazd. wadza się w miejsca odpowiadające temu gatunkowi. Innym zwierzęciem,
Jednak zaobserwowanie
sokoła wędrownego jest ciągle którego populacja się odrodziła, jest bóbr. Obecnie występuje w kraju dość
nie lada sztuką licznie i w wielu miejscach poprawia retencję wody.
146
