Page 82 - biologia 8

Więcej na temat

Przemiany ekosystemów

Zanim na niezasiedlonym podłożu – na nagiej skale lub piasku – rozwinie się złożony ekosystem, jakim jest las,
musi nastąpić wiele zmian. Najpierw pojawiają się na nim mikroorganizmy – grupy bakterii, mikroskopijnych grzy-
bów i porostów. Organizmy te są nazywane pionierskimi. Z ich szczątków i okruchów skalnych powstaje pierwsza
warstwa gleby. Zaczynają na niej rosnąć rośliny, takie jak mchy i trawy współżyjące z grzybami. W ten sposób
rozwijają się proste ekosystemy. Ciągle zmieniający się biotop umożliwia pojawianie się kolejnych organizmów
i powoduje wypieranie tych, które były na początku. Takie stopniowe przekształcanie się ekosystemu to sukcesja
pierwotna. W ciągu wieków w ekosystemach zmieniał się skład gatunkowy. Jednak zasady funkcjonowania eko-
systemów pozostają niezmienne.

Na gołych skałach Na powstałej z okruchów Na coraz grubszej warstwie Krzewy przekształcają
pojawiają się jako pierwsze skalnych i obumarłych gleby i próchnicy bujnie środowisko tak,
mikroorganzimy – bakterie, mikroorganizmów warstwie rosną trawy; pojawiają się że pojawiają się
mikroskopijne grzyby i porosty gleby zaczynają rosnąć mchy wśród nich krzewy w nim drzewa i z czasem
i trawy współżyjące z grzybami powstaje las
Sukcesja pierwotna

Katastrofy naturalne (trąby powietrzne, powodzie, aktywność wulkanów,
pożary) lub działalność człowieka (wydobywanie kopalin, emisja trujących
gazów, odprowadzanie ścieków, intensywna działalność rolnicza) mogą
naruszyć związki w ekosystemie i doprowadzić do jego zniszczenia. Takie
ekosystemy podlegają sukcesji wtórnej – organizmy zniszczonej bioce-
nozy są zastępowane przez organizmy stanowiące nową biocenozę, zwy-
kle znacznie uboższą niż pierwsza. W Polsce sukcesję wtórną często można
obserwować na obszarach porolnych. Na zniszczonym obszarze po pewnym
czasie pojawią się rośliny

Na ugorze, czyli porzuconym Oprócz roślin jednorocznych Z czasem powstają zarośla Pojawiają się także inne
polu pojawiają się dziko wyrastają siewki drzew brzóz, wierzb i osik gatunki drzew, niegdyś
rosnące rośliny jednoroczne rosnące na tym obszarze.
Po pewnym czasie
powstaje las mieszany
Sukcesja wtórna – od ugoru do powstania lasu liściastego

80