Page 83 - biologia 8
P. 83

Typy ekosystemów

          Ekosystemy  ze  względu  na  charakter  biotopu  można  podzielić  na  lądowe
          i wodne (tab. 3.1). Inny podział odnosi się do ich pochodzenia – wyróżnia się
          w nim ekosystemy naturalne i sztuczne. Ekosystemy naturalne powstały bez   Tab. 3.1    Podział ekosystemów ze
          udziału człowieka i bez niego funkcjonują. Należą do nich niektóre lasy, łąki wy-  względu na biotop
          sokogórskie i torfowiska. Ekosystemy sztuczne zostały ukształtowane przez
          człowieka. Zalicza się do nich: parki, stawy, pola uprawne, ogrody, sady (il. 3.3).  Ekosystemy
             W określonych abiotycznych warunkach środowiska ekosystem naturalny
          ma pewien stały skład gatunkowy roślin, zwierząt, grzybów i mikroorgani-        lądowe         wodne
          zmów. Takie ekosystemy są z reguły różnorodne gatunkowo. W niektórych             lasy          oceany
                                                                                                          morza
                                                                                            łąki
          rejonach Ziemi naturalnym ekosystemem jest las iglasty, w innych las liścia-     stepy       estuaria (ujścia
          sty, step czy torfowisko. Współcześnie ekosystemy naturalne są już rzadkie.     sawanny     rzek ze słonawą
                                                                                          pustynie
                                                                                                          wodą)
          Występują przede wszystkim na obszarach chronionych. Dlatego tereny te         półpustynie      jeziora
          mają wyjątkowe znaczenie dla badań nad naturalnymi zależnościami mię-            pola         torfowiska
                                                                                                          stawy
          dzy organizmami oraz między organizmami a ich środowiskiem. Przykładem          ogrody         akwaria
                                                                                           sady
          ekosystemu naturalnego jest rezerwat ścisły w Puszczy Białowieskiej (il. 3.4).















          3.3    Pole uprawne – przykład      3.4    Puszcza Białowieska – przykład
          ekosystemu, który powstał w wyniku   lasu pierwotnego z wieloma gatunkami
          działalności człowieka              drzew o różnym wieku




          W skrócie                                             Czy już umiesz? Sprawdź się!


               Ekologia – nauka o wzajemnych powiązaniach        1   Wyjaśnij, jaka jest różnica między określeniami
              między organizmami a środowiskiem, w którym one       biocenoza lasu i ekosystem lasu.
              żyją, a także między samymi organizmami.
                                                                 2   Podaj po 1 przykładzie ekosystemów: lądowego,
               Ekosystem to podstawowe pojęcie w ekologii.          wodnego, naturalnego, sztucznego w pobliżu twojego
              Obejmuje biocenozę i biotop.                          miejsca zamieszkania.

               Biocenoza to wszystkie organizmy, które zamieszkują   3   Podaj nazwy wymienionych poniżej elementów lasu
              dany obszar i pozostają między sobą w różnego         dębowego. Wybierz spośród terminów: populacja,
              rodzaju zależnościach – ożywiona (biotyczna) część    biocenoza, ekosystem, czynnik abiotyczny.
              ekosystemu.
                                                                    a)  cały las dębowy
               Biotop to środowisko fizyko-chemiczne przekształcane   b)  wszystkie organizmy występujące w lesie
              przez organizmy – nieożywiona (abiotyczna) część      c)  wilgotność
              ekosystemu.                                           d)  wszystkie wiewiórki pospolite w lesie dębowym

                                                                                   81
   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88