Page 90 - biologia 8

3.3 Roślinożerność i drapieżnictwo

Podejmij temat z Jak różnią się zając i lis pod względem odżywiania? Jakie cechy ułatwiają
im zdobywanie pokarmu?
z Dlaczego ptaki mają różne dzioby?

Roślinożerność – kiedy rośliny są pokarmem

Roślinożerność jest jedną z podstawowych form odżywiania się (pobiera-
nia pokarmu) i polega na zjadaniu roślin. Jako oddziaływanie przynosi ko-
rzyść roślinożercy, a straty roślinie. Z reguły zwierzęta jedynie zgryzają części
rośliny i nie uśmiercają jej. Niektóre rośliny ewolucyjnie przystosowały się do
zgryzania, np. trawy. Jednak czasami roślinożerność może także prowadzić
Ciekawe!
do ich śmierci.
Warto wiedzieć, że oprócz roślinożerno-
ści i drapieżnictwa – oddziaływań, któ- Przystosowania do roślinożerności
re mają negatywne skutki dla organi-
zmów zjadanych, a przynoszą korzyści Zwierzęta roślinożerne mają wiele różnorodnych przystosowań do odżywia-
zjadającym – wyróżnia się także grzybo- nia się w ten sposób (il. 3.14). Łatwo można je zaobserwować u zwierząt żyją-
żerność. Wiele gatunków jako wszystko- cych na sawannie (il. 3.15–3.17).
żercy odżywia się także grzybami. Jed-
nak istnieją też typowi grzybożercy, dla Roślinożercami są nie tylko duże ssaki. Można ich znaleźć w każdej gru-
których grzyby stanowią jedyny pokarm. pie zwierząt. Wiele ptaków żywi się nasionami (il. 3.18) i owocami. Gady,
Przykładem są larwy much rozwijające takie jak roślinożerne żółwie, mają rogowe ząbkowane listwy, które ułatwiają
się wewnątrz maślaków. odgryzanie części roślin. Roślinożercy są także wśród bezkręgowców (il. 3.19).

smak i węch ułatwiają długi przewód
rozróżnianie roślin pokarmowy
i unikanie trujących

ruchliwe wargi ułatwiają
skubanie roślin; język jest czterokomorowy żołądek,
długi i sprawny w którego pierwszej
komorze żyją bakterie,
protisty i grzyby trawiące
w uzębieniu rozwinięte celulozę
zęby przedtrzonowe
i trzonowe, z wysokimi
koronami (przystosowanie
do żucia twardego
pokarmu roślinnego,
podczas którego zęby się do jamy gębowej wraca
ścierają), kły zredukowane z żołądka pokarm
nadtrawiony przez
mikroorganizmy i jest
w niej ponownie mocno
przeżuwany
3.14 Przystosowania do roślinożerności u przeżuwaczy – na przykładzie owcy

88