Page 105 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP

Czy położenie pierwiastka chemicznego w układzie okresowym
wpływa na jego wartościowość?
Numer grupy, w której umiejscowiony jest symbol pierwiastka chemicznego
w układzie okresowym, determinuje liczbę elektronów walencyjnych, dlatego
na podstawie jego położenia możemy określić spodziewaną wartościowość.
Możemy również podać pewne prawidłowości dotyczące grup:
• pierwiastki chemiczne, których symbole są w 1 grupie układu okresowego,
mają tylko wartościowość I,
• pierwiastki chemiczne, których symbole są w 2 grupie układu okresowego,
mają tylko wartościowość II,
• tlen w tlenkach ma zawsze wartościowość II,
• fluor we fluorkach, chlor w chlorkach, brom w bromkach, jod w jodkach
mają zawsze wartościowość I.
Poniższa tabela przedstawia maksymalną wartościowość pierwiastków
chemicznych względem wodoru i tlenu.
17
4,0
Symbol Numer Wartościowość 9 F
pierwiastka grupy Fluor
chemicznego względem wodoru względem tlenu
3,2
Cl
Li 1 I I 17
Chlor
Be 2 II II

Al 13 III III
Symbole chloru i fluoru znajdują się
C 14 IV IV
w tej samej grupie układu okresowe-
N 15 III V go pierwiastków chemicznych. Czy na
podstawie tabeli zamieszczonej obok
S 16 II VI i położenia symbolu pierwiastka łatwo
Br 17 I VII określić wartościowość względem wo-
doru i tlenu?

Jak zapisywać wzory sumaryczne związków chemicznych
składających się z dwóch pierwiastków chemicznych?

Ogólny wzór związków chemicznych (zbudowanych z dwóch różnych pier-
wiastków) możemy opisać następująco:
Operując terminem elektroujemności,
odnosimy się w podręczniku zawsze do
wartościowość wartościowość skali Paulinga.
pierwiastka y x pierwiastka
o mniejszej wartości o większej wartości
elektroujemności E O elektroujemności
Zwróć uwagę, że tlen w związkach che-
micznych ma na ogół wartościowość II, symbol pierwiastka x y symbol pierwiastka
o większej wartości
np. w dwutlenku węgla: o mniejszej wartości elektroujemności Indeks stechiometryczny – liczba
O = C = O elektroujemności indeksy stechiometryczne atomów lub jonów w danym związku
(wzór strukturalny dwutlenku węgla) chemicznym.

103