Page 144 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP
P. 144

Zbierzmy wszystkie pomiary wynikające z doświadczenia 22., odwołując
         rozpuszczalność, w g / 100 g wody  0,008  się do danych znanych z literatury specjalistycznej, dokonajmy podziału na
           0,007
           0,006
                                            właściwości fizyczne i chemiczne.
           0,005
           0,004
           0,003
                                                                       Właściwości tlenu
           0,002
           0,001

                0  20   40   60  80  100                  fizyczne                          chemiczne
                              temperatura,   C  •   gaz                         •   bezwonny
                                      o
                                             •   bezbarwny                      •   podtrzymuje spalanie
        Na podstawie analizy wykresu         •   ma gęstość większą niż gęstość   •   niepalny
                                                             kg
        możemy zauważyć, że wraz                powietrza: 1,43   m 3   (w T = 0 °C
        ze wzrostem temperatury                 i p = 1013 hPa)
        maleje rozpuszczalność tlenu         •   słabo rozpuszcza się w wodzie
        w wodzie. Jest to właściwość
        charakterystyczna
        dla większości gazów.               Zastosowanie tlenu






        Tlen na Ziemi w stanie wolnym wystę-
        puje głównie w postaci cząsteczki dwu-
        atomowej (O ). O innych odmianach
                  2
        tlenu, np. ozonie (O ) i tetratlenie (O ),
                        3            4
        dowiesz się na kolejnym etapie eduka-
        cyjnym.
                                            5.3    W medycynie – podawany jest   5.4    W lotnictwie – dostarczany
                                            pacjentom w wielu chorobach układu   ze zbiorników do masek tlenowych
                                            oddechowego, np. dla ułatwienia     w razie gwałtownego pogorszenia się
                                            oddychania                          warunków w samolocie

                                            Co się dzieje z niektórymi metalami podczas kontaktu z tlenem?

        Korozja – proces stopniowego        Ciekawym zjawiskiem jest tzw. korozja metali. Na skutek kontaktu danego
        niszczenia materiałów, który        przedmiotu (np. wykonanego z żelaza) ze środowiskiem i z zawartymi w nim
        zachodzi pomiędzy ich powierzchnią   tlenie oraz parze wodnej (ale nie tylko) ulega on niszczeniu.
        a otaczającym je środowiskiem.         Jeśli narzędzia budowlane (il. 5.5), blachy samochodowe, konstrukcje mo-
                                            stowe pozostają niezabezpieczone, bardzo szybko ich powierzchnia pokrywa
                                            się rudobrązowym nalotem. Jest to rdza, która – jeśli nie zostanie usunięta
                                            – bardzo szybko się pogłębia i może spowodować znaczne ubytki w struktu-
                                            rze metalu. Oczywiście przedstawiona zależność dotyczy wybranych metali.
                                            Przykładowo – metale szlachetne (platynowce oraz srebro i złoto) są odporne
                                            na czynniki powodujące korozję.
                                               Istnieją sposoby, którymi można spowolnić korozję:
                                            •  malowanie farbami, np. antykorozyjnymi,
        5.5    Piła ręczna pozostawiona bez   •  lakierowanie, np. karoserii samochodów, metalowych elementów,
        zabezpieczenia przed działaniem
        wilgoci i tlenu z powietrza pokryła   •  powlekanie innymi metalami, np. cynkiem, chromem lub niklem,
        się rdzą                            •  oliwienie i smarowanie, np. śrub i złączy metalowych.

                                      142
   139   140   141   142   143   144   145   146   147   148   149