Page 147 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP
P. 147

Nazwa zwyczajowa a nazwa systematyczna                                     Ciekawe!

          Z chemicznego punktu widzenia związek o wzorze sumarycznym CO  ma          Innym sposobem podawania nazw sys-
                                                                           2
          wiele nazw. Jego nazwa zwyczajowa to dwutlenek węgla, a nazwa systema-     tematycznych związków chemicznych
                                                                                     jest stosowanie tzw. nazewnictwa przed‑
          tyczna – tlenek węgla(IV). Podczas lekcji chemii będziemy częściej używali   rostkowego. Dodajemy przed nazwą
          nazw  systematycznych  –  to  ich  poznanie  pozwoli  nam  z  większym  zrozu-  pierwiastka łaciński lub grecki przedro-
          mieniem zgłębiać tajniki przedmiotu. Najczęściej będziemy się odwoływać    stek, informujący o liczbie atomów. Dla
          do nazw wynikających z wartościowości pierwiastków wchodzących w skład     przykładu: tlenek węgla(IV) o wzorze
          związków chemicznych.                                                      sumarycznym CO  można również na-
                                                                                                    2
                                                                                     zwać ditlenkiem węgla. Popularne prze-
          Jak zbudowana jest cząsteczka tlenku węgla(IV)?                            drostki to: mono – liczba 1 (często pomi-
                                                                                     jany), di – 2, tri – 3, tetra – 4, penta – 5 itd.
          W skład cząsteczki tlenku węgla(IV) wchodzą dwa atomy tlenu i jeden atom
          węgla. Każdy atom tlenu połączony jest z atomem węgla dwoma wiązaniami
          kowalencyjnymi spolaryzowanymi. Przyjrzyjmy się jego wzorom i spróbujmy
          stworzyć przykładowe modele budowy cząsteczki.


                                                                    Model
                Wzór             Wzór              Model          pręcikowo-
             sumaryczny       strukturalny        kulkowy
                                                                   -kulkowy


                 CO 2          O   C   O



          Jakie właściwości ma tlenek węgla(IV)?





          Doświadczenie 24.

          Czy w składzie wydychanego powietrza jest tlenek węgla(IV)?

          Sprzęt:       słomka, kolba kulista płaskodenna                           powietrze z płuc

          Odczynniki:   woda wapienna (klarowna mieszanina wodorotlenku wapnia i wody),
                        powietrze z płuc

          Wykonanie:
          •  Korzystając z zaproponowanego
             sprzętu, odczynników i schematu,
             spróbujcie w parach wykonać
             doświadczenie, którego celem
             będzie zbadanie, czy w składzie
             wydychanego powietrza jest tlenek
             węgla(IV).
                                                                                    woda wapienna

          Obserwacje:   Porównajcie wynik obserwacji pomiędzy zespołami.
          Wnioski:      Wyciągnijcie wnioski na temat obecności tlenku węgla(IV) w wydychanym powietrzu.

                                                                                   145
   142   143   144   145   146   147   148   149   150   151   152