Page 143 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP

Jakie właściwości ma tlen?

Doświadczenie 22.

Działanie tlenkiem manganu(IV) na wodę utlenioną
tlenek
Sprzęt: probówka, łapa do probówki, palnik, manganu(IV)
zapałki, łuczywo, łyżeczka,
pipeta Pasteura z podziałką

Odczynniki: tlenek manganu(IV), woda utleniona rozżarzone
łuczywo
Wykonanie:
3
• Wlej do probówki około 1 cm wody utlenionej.
• Dosyp niewielką ilość tlenku manganu(IV).
• Po chwili wprowadź do wnętrza naczynia woda
rozżarzone łuczywo (stopniowo zbliżaj żar utleniona
do powierzchni cieczy).
Obserwacje: Po dodaniu tlenku manganu(IV) do wody
utlenionej wydziela się bezbarwny, bezwonny
gaz. Na ściankach naczynia pojawiają się
krople bezbarwnej cieczy. Całość staje się ciepła. Tlenek manganu(IV) – przed dodaniem go i po
zakończeniu doświadczenia – wygląda podobnie: jest ciemnym proszkiem. Gdy wprowadzimy rozżarzone
łuczywo do wnętrza probówki, drewienko rozbłyskuje, natomiast tuż przy powierzchni cieczy – rozpala się.

Wnioski: W wyniku działania tlenkiem manganu(IV) na wodę utlenioną zachodzi egzotermiczna reakcja chemiczna,
zgodna z poniższym równaniem:

2H O MnO 2 O ↑ + 2H O
2 2 2 2
Produkt gazowy to tlen, natomiast krople bezbarwnej cieczy na ściankach naczynia to woda. Rozpalenie
się łuczywka w naczyniu wypełnionym tlenem świadczy o podtrzymywaniu przez niego spalania. Brak
płomienia u wylotu probówki dowodzi niepalności tlenu. Łuczywo zapala się dopiero przy powierzchni cieczy
– oznacza to, że tlen ma gęstość większą od gęstości powietrza.

Więcej na temat

Katalizatory w życiu codziennym

Interesującą funkcję w doświadczeniu 22. pełnił tlenek manganu(IV). Był
on katalizatorem reakcji – czyli substancją, której obecność powoduje
przyspieszenie reakcji chemicznej, i która przed doświadczeniem i po jego
zakończeniu jest w tej samej postaci. Czy katalizatory są dookoła nas? Tak,
dobrym przykładem jest tzw. reaktor katalityczny, czyli katalizator stosowany
w układzie wydechowym samochodu. Jego głównym zadaniem jest prze- Przekrój katalizatora samochodowego
prowadzenie reakcji chemicznej pozwalającej na zmniejszenie produkcji pokazuje dużą powierzchnię kontaktu
szkodliwych dla środowiska związków chemicznych. ze spalinami

141