Page 66 - chemia_k8
P. 66

Reakcja metalu z kwasem




        Doświadczenie 13.


        Działanie magnezem na kwas chlorowodorowy i roztwór kwasu fosforowego(V)

        Sprzęt:       szalka Petriego, łyżeczka, pipety Pasteura z podziałką
        Odczynniki:    magnez, kwas chlorowodorowy i roztwór kwasu fosforowego(V) − oba o stężeniu ok. 5%

        Wykonanie:                                  magnez
        •  Do pierwszej części szalki
           Petriego wlej rozcieńczonego
           kwasu chlorowodorowego
           (do zakrycia dna).
        •  Do drugiej połowy szalki             kwas chlorowodorowy
           Petriego wlej zbliżoną ilość
           roztworu kwasu fosforowego(V)            magnez
           o tym samym stężeniu.
        •  Do obu roztworów dodaj
           po jednym kawałku magnezu
           (podobnej wielkości).
                                          roztwór kwasu fosforowego(V)


        Obserwacje:   Po dodaniu magnezu do roztworów metal unosi się na powierzchni i pokrywa pęcherzykami bezbarwnego
                      gazu. Kawałki ciała stałego stopniowo zanikają. Całość odbywa się szybciej w naczyniu z kwasem
                      chlorowodorowym. Obie szalki stają się ciepłe w dotyku.

        Wnioski:      Magnez, przedstawiciel metali 2 grupy układu okresowego, reaguje z kwasami. W szalkach Petriego zaszły
                      egzotermiczne reakcje chemiczne zgodne z równaniami:
                                        Mg  + 2HCl              MgCl     + H ↑
                                                                       2          2
                                        3Mg +  2H PO   4        Mg (PO )  + 3H ↑
                                                                                   2
                                                   3
                                                                         4 2
                                                                     3
                      W naczyniach powstały wodne roztwory soli oraz wydzielił się wodór.



        Reakcja metalu z kwasem                Kolejną  metodą  otrzymywania  soli  jest  reakcja metalu  z kwasem.
        – reakcja wymiany pojedynczej,      Dotyczy ona m.in. metali 1 grupy i 2 grupy układu okresowego, a zachodzi
        w której substratami są metal       między  nimi  a  kwasem,  dając  sól  i  wodór  (zazwyczaj).  Działanie  metala-
        (1 lub 2 grupy) i kwas, a produktami –   mi 1 grupy na kwasy bywa niebezpieczne, dlatego próby przeprowadza się
        sól i wodór (zazwyczaj).            częściej  dla  metali  2  grupy.  Równania  przedstawiają,  jak  sód  reagowałby
        A BC AC B                           z kwasem chlorowodorowym i fosforowym(V).
           +
                           +
                   —>
                                                       2Na  + 2HCl                 2NaCl      +    H ↑
                                                                                                    2
                                                       6Na  + 2H PO                2Na PO  +       3H ↑
                                                                     3   4             3   4          2
                                               Co ciekawe − każda z przedstawionych soli ma budowę jonową.

                                       64



                                                                                                              10.06.2021   11:48:18
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   64                                                           10.06.2021   11:48:18
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   64
   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71