Page 213 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

7.3 Moc i jej jednostki

Podejmij temat O O Anegdota głosi, że współtwórca maszyny parowej, mechanik i konstruktor
James Watt (czytaj dżejms łot) (1736–1819) założył się z właścicielem browaru,
że koń obracający kierat, który napędzał pompę, nie sprosta zbudowanej
przez niego maszynie. I rzeczywiście, przy użyciu maszyny Watta została w tym
samym czasie wypompowana większa ilość wody niż za pomocą urządzenia
poruszanego dzięki pracy konia. Watt wygrał więc zakład. Co zadecydowało
o takim wyniku?

O czym informuje nas moc?

Rozpatrzmy konieczność dostarczenia kilkuset cegieł na drugie piętro budowanego obiektu. Praca ta może być wyko-
nana za pomocą dźwigu, przy użyciu bloczka budowlanego, przez człowieka wnoszącego te cegły (il. 7.8).
Dźwig wykona tę pracę w kilka minut. Za pomocą bloczka i pojemnika operacja wciągania cegieł będzie trwała
znacznie dłużej, a człowiek musiałby tę pracę wykonywać cały dzień. Taka sama praca może być wykonana w róż-
nym czasie albo w takim samym czasie różne maszyny czy urządzenia mogą wykonać różną pracę. Wielkość, która
informuje nas o szybkości wykonywanej pracy, nazywamy mocą.

Moc informuje nas o tym, jaka praca jest wykonywana w jednostce czasu (w ciągu 1 sekundy).

7.8 Praca wykonywana przez mężczyzn ręcznie, za pomocą dźwigu i za pomocą bloczka

Definicja i jednostki mocy
Aby obliczyć moc, należy pracę podzielić przez czas jej wykonania. Moc
oznaczamy literą P od pierwszej litery angielskiego słowa power, czyli ʽmocʼ.

Mocą nazywamy wielkość równą ilorazowi pracy i czasu,
w którym została ona wykonana.
P = W
t
P – moc, W – praca, t – czas

211