Page 208 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 208

7.2     Praca i jej jednostki




        Podejmij temat                      O O  Kiedy możemy powiedzieć, że wykonaliśmy pracę?





                                            Praca mechaniczna
                                            Pojęcie pracy w języku potocznym jest bardzo szerokie. Określa się tak dowol-
                                            ne czynności wykonywane przez człowieka i powodujące zmęczenie, a także
                                            niektóre czynności wykonywane przez zwierzęta czy jakieś urządzenia. Pra-
                                            cuje urzędnik w biurze, prezenter telewizyjny, dziecko uczące się w szkole czy
                                            w domu, naukowiec wykonujący badania, robotnik w fabryce, koń ciągnący
                                            wóz z ładunkiem, prąd elektryczny w mikserze itd. W fizyce pojęcie pracy jest
                                            zawężone. Fizyka zajmuje się przede wszystkim pracą mechaniczną. Jest to
                                            wielkość ściśle związana z działaniem na ciało siły, która powoduje jego prze-
                                            mieszczenie lub odkształcenie.



                                                 Praca mechaniczna zostaje wykonana, gdy pod wpływem przyłożonej
                                                    do ciała siły następuje jego przemieszczenie lub odkształcanie.


                                            Rozpatrzmy przykłady pracy mechanicznej (il. 7.6).



























        Mężczyzna podnosi ruchem            Gdy napinamy cięciwę łuku,          Kucharka zagniata ciasto. Działa na nie
        jednostajnym pudełko z podłogi.     wykonujemy pracę przeciwko sile     siłą mięśni rąk, w wyniku czego ciasto
        Oddziałując siłą przyłożoną do pudełka,   sprężystości cięciwy. Przy wystrzale   zmienia swój kształt. I w tym wypadku
        wykonuje on pracę mechaniczną. Siła,   z łuku siła sprężystości jego cięciwy,   jest wykonywana praca mechaniczna.
        jaką mężczyzna działa na pudełko, jest   działając na strzałę, wprawia ją w ruch
        siłą równoważącą siłę ciężkości pudełka.  – wykonuje więc pracę mechaniczną.
        7.6  Przykłady wykonywania pracy mechanicznej

                                      206
   203   204   205   206   207   208   209   210   211   212   213