Page 208 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 208
7.2 Praca i jej jednostki
Podejmij temat O O Kiedy możemy powiedzieć, że wykonaliśmy pracę?
Praca mechaniczna
Pojęcie pracy w języku potocznym jest bardzo szerokie. Określa się tak dowol-
ne czynności wykonywane przez człowieka i powodujące zmęczenie, a także
niektóre czynności wykonywane przez zwierzęta czy jakieś urządzenia. Pra-
cuje urzędnik w biurze, prezenter telewizyjny, dziecko uczące się w szkole czy
w domu, naukowiec wykonujący badania, robotnik w fabryce, koń ciągnący
wóz z ładunkiem, prąd elektryczny w mikserze itd. W fizyce pojęcie pracy jest
zawężone. Fizyka zajmuje się przede wszystkim pracą mechaniczną. Jest to
wielkość ściśle związana z działaniem na ciało siły, która powoduje jego prze-
mieszczenie lub odkształcenie.
Praca mechaniczna zostaje wykonana, gdy pod wpływem przyłożonej
do ciała siły następuje jego przemieszczenie lub odkształcanie.
Rozpatrzmy przykłady pracy mechanicznej (il. 7.6).
Mężczyzna podnosi ruchem Gdy napinamy cięciwę łuku, Kucharka zagniata ciasto. Działa na nie
jednostajnym pudełko z podłogi. wykonujemy pracę przeciwko sile siłą mięśni rąk, w wyniku czego ciasto
Oddziałując siłą przyłożoną do pudełka, sprężystości cięciwy. Przy wystrzale zmienia swój kształt. I w tym wypadku
wykonuje on pracę mechaniczną. Siła, z łuku siła sprężystości jego cięciwy, jest wykonywana praca mechaniczna.
jaką mężczyzna działa na pudełko, jest działając na strzałę, wprawia ją w ruch
siłą równoważącą siłę ciężkości pudełka. – wykonuje więc pracę mechaniczną.
7.6 Przykłady wykonywania pracy mechanicznej
206