Page 57 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Występujące wokół nas oddziaływania dzielimy następująco na:

oddziaływania

bezpośrednie
na odległość
(mechaniczne)

magnetyczne elektrostatyczne grawitacyjne sprężyste

Miarą wzajemnego oddziaływania ciał jest siła. W zależności od tego, w którą stronę działa siła o stałej wartości,
skutek jej działania jest inny. Siła jest wielkością wektorową, która ma wartość, kierunek, zwrot i punkt przyłożenia.
Siłę można przedstawić graficznie, używając odcinka skierowanego zwanego wektorem. Wartość siły mierzy się
siłomierzem i wyraża w jednostkach zwanych niutonami.

siła, z jaką Ziemia początek wektora
przyciąga jeża

wartość siły – długość wektora

kierunek pionowy, zwrot w dół koniec wektora

Na każde ciało, które znajduje się na Ziemi lub w jej pobliżu, działa siła ciężkości o kierunku pionowym i zwrocie
do środka Ziemi. Siła ciężkości jest wielkością wektorową, co zapisujemy F c . Wartość siły ciężkości F c (bez strzałki
N
nad symbolem) można obliczyć ze wzoru: F c = m · g, gdzie m to masa ciała, a g to stały współczynnik równy ok. 10 kg .

Substancje różnią się gęstością, która informuje o tym, jaka jest masa jednostkowej objętości (1 cm ,1 m ) danej
3
3
substancji. Gęstość możemy wyznaczyć doświadczalnie, mierząc masę i objętość ciała wykonanego z tej substancji,
m
i obliczyć ze wzoru: d = .
V
Zależność jednej wielkości fizycznej od innej wielkości fizycznej można
przedstawić na wykresie. Jeśli dwie wielkości są wprost proporcjonalne F c (N)
do siebie (np. F c ~ m, m ~ V), to wykres jest półprostą wychodzącą z początku
układu osi.

m (kg)

55