Page 157 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 157
Na modelu utożsamiającym przepływ prądu z przepływem wody (il. 4.27)
przedstawiono sytuację w połączeniu szeregowym.
I
I bateria pompa
I
R 1 I
R 2
U 1 I I h 1
U 2 h 2
U R 3 h
U 3 h 3
4.27 Przez wszystkie odbiorniki płynie prąd o tym samym natężeniu I (I = const.), podobnie jak nie zmieniałby się strumień
wody przepływającej w analogicznym obwodzie z wodą. Napięcie źródła U jest równe sumie napięć (U = U 1 + U 2 + U 3 )
na poszczególnych odbiornikach w obwodzie. W obwodzie z wodą źródło napięcia U zastępuje pompa tłocząca wodę na
wysokość h, a suma wysokości spadku wody z trzech stopni jest równa: h (h = h 1 + h 2 + h 3 )
Połączenia szeregowe stosuje się wtedy, kiedy chcemy włączyć do sie-
ci o większym napięciu odbiorniki przystosowane do mniejszego napięcia.
Przykładem mogą być instalacje w iluminacji świątecznej lub oświetlenia na
choinkę.
Cechy połączenia równoległego odbiorników
Łączenie równoległe odbiorników polega na połączeniu przewodnikiem zaci-
sków wejściowych wszystkich odbiorników i takie samo połączenie zacisków
wyjściowych. Tak połączone zaciski odbiorników łączymy z biegunami tego
samego źródła prądu. Modelowy wygląd sytuacji przedstawiono poniżej.
I I
U h
I bateria pompa
I 3
I 2 R 3 I h
U
I 1
U h
R 2
U
R 1 h
4.28 Napięcie panujące między zaciskami każdego odbiornika jest jednakowe, gdyż jest to napięcie między tymi samymi
punktami obwodu (poziomami wody w modelu): U = const. W tym połączeniu prąd rozgałęzia się na trzy strumienie, gdyż
tyle odbiorników mamy połączonych równolegle. Natężenie prądu (I) w przewodzie głównym (przed lub za rozgałęzieniem)
jest równe sumie natężeń prądów w poszczególnych rozgałęzieniach (I 1 , I 2 , I 3 ), zależnych od oporu przewodników. Podobnie
dla wody − ile wody się wlewa do trzech koryt o różnej szerokości, tyle się z nich wylewa. W szerszej rurce woda płynie wolniej,
mniejszy jest też opór przewodnika o większej średnicy
155