Page 152 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Ciekawe! Opór elektryczny i jego znaczenie

Wiesz już, że dla danego przewodnika iloraz napięcia między końcami prze-
wodnika i natężenia płynącego przez ten przewodnik prądu jest wielkością
stałą zwaną oporem elektrycznym. Wielkości oporów elektrycznych różnych
odbiorników, urządzeń stosowanych na co dzień znajdziesz w tabeli poniżej.

Tabela 10. Opory elektryczne niektórych odbiorników

Urządzenie Opór elektryczny (Ω)

żelazko 20–46
czajnik elektryczny 20–45

pralka 25–30
suszarka do włosów 25–50
Georg Simon Ohm (czyt. georg simon
om) (1787–1854), niemiecki fizyk i mate- kuchenka elektryczna 40–45
matyk. Swoje prawo o proporcjonalno-
ści natężenia do napięcia opublikował lodówka 200–220
w 1827 roku. Odkrył, że opór przewod- żarówka tradycyjna 250–2300
nika jest wprost proporcjonalny do jego
długości i odwrotnie proporcjonalny telewizor 330–360
do pola jego przekroju poprzecznego.
Stwierdził też, że opór zależy od tem- Prąd elektryczny może przepłynąć również przez ciało człowieka, co
peratury i dla przewodników w wyższej może doprowadzić do jego śmierci. Opór ciała człowieka mieści się w dość
temperaturze jest większy.
szerokich granicach (od kilkuset omów do stu kiloomów). Składa się na niego
opór wewnętrzny organizmu, opór naskórka oraz opór przepływu między
urządzeniem pod napięciem a ciałem. Opór ciała człowieka zależy od wielu
czynników, m.in. wartości napięcia, czasu rażenia, drogi przepływu ładun-
ków, wilgotności naskórka, powierzchni styku.
Z reguły przyjmuje się, że opór ciała człowieka wynosi 1000 Ω, a za nie-
bezpieczny uznaje się przepływ prądu większego od 25 mA. Dotyk dwóch,
będących pod wysokim napięciem przewodów może spowodować, zgodnie
z prawem Ohma, przepływ prądu o zbyt wysokim dla człowieka natężeniu.
Również uszkodzone linie przesyłowe wysokiego napięcia, sieci trakcyjnej
(kolejowej czy tramwajowej) mogą być przyczyną porażeń. Gdy ktoś znaj-
dzie się zbyt blisko miejsca uszkodzenia, może go porazić prąd przepływający
w ziemi. Przepłynie on wtedy przez nogi człowieka na skutek tzw. napięcia
krokowego (napięcie powstające między dwoma stopami oddalonymi od sie-
bie o krok). Ptaki siedzące na przewodach elektrycznych są bezpieczne, mimo
że napięcie między końcami przewodnika wynosi nawet tysiące woltów. Od-
ległość między nóżkami ptaka jest bardzo niewielka, tym samym bardzo mała
jest odległość między dwoma punktami przewodnika z prądem i bardzo małe
napięcie między nimi. Prąd przepływający przez ciało ptaka ma tak niewiel-
kie natężenie, że nie wyrządza mu krzywdy.

150