Page 224 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

6.6 Obrazy wytworzone przez zwierciadła kuliste

Podejmij temat O Jak powstaje obraz w lusterku dentystycznym?

Jakie obrazy otrzymujemy w zwierciadłach kulistych?

Na pewno miałeś okazję zaobserwować swój obraz w powiększającym lu-
sterku kosmetycznym, bombce choinkowej czy łyżce do zupy. Przy użyciu
zwierciadeł kulistych otrzymujemy obrazy, których cechy zależą od rodzaju
zwierciadła oraz wzajemnego położenia przedmiotu i zwierciadła. Wykonaj
proste doświadczenie, aby się o tym przekonać.

Doświadczenie 52.

Obserwujemy, jakie obrazy uzyskujemy w zwierciadłach kulistych

Niezbędne przedmioty: metalowa, błyszcząca łyżka (lub zwierciadła wklęsłe i wypukłe z zestawu do optyki), świeczka, ekran
(ściana), zapałki

Wykonanie:
• Zapaloną świeczkę umieść przed wklęsłą powierzchnią łyżki. Zbliżaj i oddalaj
łyżkę, obserwując obraz w łyżce.
• Ustaw łyżkę blisko ekranu (ściany) i poszukaj obrazu świeczki na ekranie.
• Zmieniaj ustawienie łyżki i zwierciadła, cały czas obserwując obraz na ekranie.
• Zapaloną świeczkę umieść przed wypukłą powierzchnią łyżki i obserwuj
obrazy świeczki.
• Zaobserwuj swoje odbicie we wklęsłej i wypukłej stronie łyżki. Zmieniaj
położenie łyżki i obserwuj obrazy.
Obserwacje: Dostrzegamy różne obrazy świeczki, pozorne w łyżce oraz
rzeczywiste na ekranie. Obrazy mają różne wielkości, są proste
lub odwrócone.

Obraz otrzymywany w zwierciadle może być:
• rzeczywisty, jeśli powstaje w wyniku przecięcia się promieni rzeczywi-
stych, lub pozorny, gdy przecinają się przedłużenia promieni odbitych,
• prosty (nieodwrócony) lub odwrócony względem ułożenia przedmio-
tu,
• tej samej wielkości jak odbijany przedmiot, powiększony lub po-
mniejszony. Powiększenie obrazu (p) możesz obliczyć, dzieląc wysokość

obrazu (h 2 ) przez wysokość przedmiotu (h 1 ): p = h 2
h 1
222