Page 100 - geografia 6

Na granicy oddalających się płyt litosfery
Islandia to wyspa, która leży na dwóch płytach litosfery – eurazjatyc-
kiej i północnoamerykańskiej (il. 2.58–2.60). Płyty te cały czas odda-

Skorupa ziemska – zewnętrzna lają się od siebie. Tam, gdzie płyty się rozchodzą, skorupa ziemska
warstwa litosfery. pęka, a na powierzchnię wylewa się lawa, tworząca po zakrzepnię-
Lawa – stopione, płynne skały ciu skały. Miejsce, z którego wydobywa się lawa to wulkan.
wydobywające się z wnętrza Przemieszczaniom płyt litosfery towarzyszą olbrzymie napręże-
Ziemi na jej powierzchnię nia powodujące drgania skorupy ziemskiej, czyli trzęsienia ziemi.
(dopóki płynne skały znajdują Często ich efektem są gwałtowne zmiany na powierzchni Ziemi,
się pod powierzchnią Ziemi, np. spękania, szczeliny, zapadliska, podniesienia fragmentów lądu.
nazywane są magmą). 24° 20° 16° 12°

PŁYTA 0 50 100 km
PÓŁNOCNOAMERYKAŃSKA
Koło podbiegunowe północne

wulkany aktywne
Krafla w naszej erze
wybrane wulkany
nieaktywne
Askja lodowce
granice płyt
litosfery
64° Laki kierunek ruchu
Hekla płyt litosfery
Reykjanes skały osadowe
Eyjaallökull Katla
Helgafell PŁYTA Skały wulkaniczne
młodsze
EURAZJATYCKA niż 700 tys. lat
700 tys. – 3 mln lat
starsze niż 3 mln lat
24° 20° 16° 12°

2.59 Islandia – podział na płyty litosfery, występowanie wulkanów

2.60 Pęknięcie widoczne na powierzchni Ziemi jest wynikiem przechodzącej
tu granicy płyt litosfery

98

0702_881340_Geografia_6_.indd 98 04.07.2019 11:36:25