Page 27 - geografia 6

1.4 Oświetlenie Ziemi a strefy klimatyczne i krajobrazowe

Podejmij temat z Gdzie promienie słoneczne ogrzewają Ziemię najmocniej?
Dlaczego właśnie tam?
z Z jakiego powodu na biegunach jest zimniej niż na równiku?
z W jaki sposób położenie Ziemi względem Słońca wpływa
na strefowe ułożenie krajobrazów?

Słońce ogrzewa powierzchnię naszej planety nierównomiernie

Kulisty kształt, ruch obiegowy i stałe nachylenie osi Ziemi pod jednakowym kątem do
płaszczyzny orbity powodują, że oświetlenie i nagrzewanie powierzchni naszej planety nie jest równo-
mierne. Na Ziemi występują obszary, które są oświetlane i nagrzewane przez cały rok bardzo mocno,
inne – bardzo słabo, a jeszcze inne otrzymują zróżnicowaną ilość energii w ciągu roku – latem dużą,
a zimą małą.

Przekonaj się

Od czego zależy ogrzewanie
powierzchni Ziemi przez Słońce?

Potrzebne materiały: latarka, kartka w kratkę.

Przebieg doświadczenia:
kąt 90° kąt 60° kąt 30°
1 Zaciemnij pokój. Połóż na stole kartkę w kratkę.

2 Skieruj z tej samej wysokości światło latarki na kartkę kolejno pod kątem: 90° (pionowo) i np. 60° oraz 30°
od powierzchni.
3 Za każdym razem zobacz, jak duże pole na kartce jest oświetlone, i oceń, w którym przypadku oświetlona część
jest najmocniej ogrzana.

Wniosek: Sformułuj wniosek dotyczący dopływu energii do oświetlonej powierzchni w zależności od kąta,
który tworzą promienie światła z tą powierzchnią.

Im wyżej Słońce jest nad widnokręgiem, tym więcej energii (światła i ciepła) dociera na jednostkę po-
wierzchni. Najwięcej energii otrzymuje dany obszar wtedy, gdy promienie słoneczne w czasie górowania
tworzą z powierzchnią Ziemi kąt prosty.

25

0702_881340_Geografia_6_.indd 25 04.07.2019 11:34:18