Page 104 - geografia 7
P. 104
Pozaprzyrodnicze warunki rozwoju rolnictwa
Klimat, gleby i ukształtowanie terenu stwarzają jedynie pewne możliwości
– szanse na rozwój rolnictwa. Aby je właściwie wykorzystać, potrzebne są
przemyślane działania człowieka, które nazywa się pozaprzyrodniczymi
warunkami rozwoju rolnictwa. Przyjrzyjmy się najważniejszym z nich.
Struktura wielkości gospodarstw. Wielkość gospodarstw ma bardzo
duży wpływ na opłacalność produkcji rolnej. W polskich warunkach uzna-
Hektar (ha) – to miara powierzchni je się, że optymalna powierzchnia gospodarstwa to 25–50 ha lub więcej.
używana w rolnictwie licząca 10 000 m 2 Tymczasem przeciętne gospodarstwo rolne w naszym kraju ma ok. 11 ha
(kwadrat o boku 100 m). (2021 r.). Ponadto pola należące do jednego gospodarza zwykle nie tworzą
zwartego obszaru, tylko są porozrzucane w kilku miejscach. Rozdrobnienie
gruntów utrudnia prace polowe (il. 3.4).
Wielkość gospodarstw
poniżej 5 ha
5–19,9 ha
20–49,9 ha
powyżej 50 ha
A B
3.3 Małe gospodarstwa 3.4 Struktura gospodarstw w Polsce (A) i w Unii Europejskiej (B)
rolne często produkują żywność
ekologiczną i zajmują się Szansą na wzrost opłacalności produkcji w małych gospodarstwach jest
agroturystyką np. wytwarzanie żywności ekologicznej (il. 3.3). Większe nakłady pracy
i stosowanie naturalnych środków ochrony roślin, zamiast chemicznych, po-
zwalają wyprodukować zdrowszą żywność. Jej cena na rynku jest wyższa od
tej produkowanej na skalę przemysłową. Źródłem dochodu dla niewielkich
gospodarstw może być również agroturystyka, czyli zapewnienie w gospo-
darstwie rolnym turystom noclegu, wyżywienia i lokalnych atrakcji.
Nawożenie i środki ochrony roślin. W niektórych regionach Polski,
np. na Kujawach, uprawa roślin odbywa się od ponad 1000 lat, a mimo to,
dzięki odpowiedniemu nawożeniu, gleby są tam nadal bardzo urodzajne.
W naszym kraju zużywa się ok. 130 kg nawozów mineralnych (sztucznych)
na 1 ha użytków rolnych (il. 3.5). Zużycie nawozów mineralnych jest mniejsze
niż w krajach Europy Zachodniej (np. w Holandii 170 kg na 1 ha), gdzie
3.5 Pola nawozi się przede zużycie tych środków rosło, ale ostatnio ta tendencja została zahamowana.
wszystkim nawozami mineralnymi: Powodem tego jest przykładanie większej wagi do jakości żywności. Obecnie
azotowymi, potasowymi oraz są bardziej doceniane nawozy naturalne, głównie obornik zwierzęcy (w Pol-
wapniowymi sce zużywa się go ok. 40 kg na 1 ha użytków rolnych). Aby powstał obornik,
zwierzęta muszą być jednak trzymane w chowie ściółkowym, czyli na słomie
lub trocinach – tak jest np. w gospodarstwach ekologicznych.
102
28.11.2022 21:32:08
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 102
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 102 28.11.2022 21:32:08
